Koje filmove bi pogodile carine koje najavljuje Tramp: Od „Avatara“ do „Wicked“

Predsjednik SAD Donald Tramp zaprijetio je uvođenjem carine od 100% na filmove snimane van Sjedinjenih Američkih Država. Iako je prijetnja nejasna u detaljima, što bi vjerovatno uticalo na mnoge od komercijalno najuspješnijih američkih filmova u ovoj deceniji, uključujući franšizu „Avatar“ i „Barbi“ (Barbie), oba snimana u Ujedinjenom Kraljevstvu, Novom Zelandu ili drugim lokacijama.

Film „Avatar: Put vode“ (Avatar: The Way of Water), koji je u bioskope stigao 2022. godine i postao najprofitabilniji film ove decenije sa više od 2,3 milijarde dolara u zaradi, velikim dijelom je sniman na Novom Zelandu zahvaljujući državnim subvencijama.

Iako je „Put vode“ izbjegao Trampovu prijetnju visokim carinama na filmove proizvedene van SAD-a, u pripremi su još tri nastavka „Avatara“, uključujući jedan koji bi trebalo da bude objavljen kasnije ove godine, a koji bi mogli biti pogođeni ako Tramp ispuni svoju prijetnju.

Tramp je u objavi na platformi Truth Social u nedjelju veče rekao da će uvesti 100% taksu na filmove proizvedene u inostranstvu jer američka filmska industrija „UMIRE nevjerovatno brzom smrću“, nazvavši gubitak domaće filmske produkcije u korist drugih zemalja „prijetnjom nacionalnoj bezbjednosti“.

Vremenski okvir za Trampovu predloženu taksu, kao i da li uopšte ima ovlašćenje da je uvede, ostaje nejasan, a portparol Bijele kuće Kuš Desai (Kush Desai) izjavio je za agenciju Associated Press u ponedjeljak da konačna odluka još nije donijeta.

Koji su skoriji blokbasteri snimani van SAD-a?

1. „Avatar: Put vode“ (Avatar: The Way of Water) – Zaradio 2,3 milijarde dolara: Sniman na Novom Zelandu, produkcija kompanije Lightstorm Entertainment reditelja Džejmsa Kamerona (James Cameron);
2. „Barbi“ (Barbie) – Zaradio 1,4 milijarde dolara: Sniman u Ujedinjenom Kraljevstvu, produkcija američkih kompanija Mattel, LuckyChap Entertainment i britanske kompanije Heyday Films;
3. „Dedpul i Vulverin“ (Deadpool & Wolverine) – Zaradio 1,3 milijarde dolara: Sniman u Ujedinjenom Kraljevstvu, produkcija američkih kompanija Marvel Studios, Maximum Effort i 21 Laps Entertainment;
4. „Svijet iz doba Jure: Dominacija“ (Jurassic World Dominion) – Zaradio 1 milijardu dolara: Sniman u Ujedinjenom Kraljevstvu, Kanadi i Malti, produkcija američkih kompanija Universal Pictures, Amblin Entertainment i The Kennedy/Marshall Company;
5. „Doktor Strejndž u multiverzumu ludila“ (Doctor Strange in the Multiverse of Madness) – Zaradio 955,8 miliona dolara: Sniman u Ujedinjenom Kraljevstvu, produkcija Marvel Studios;
6. „Majnkraft Film“ (A Minecraft Movie) – Zaradio 873 miliona dolara: Sniman na Novom Zelandu, produkcija kompanije Warner Bros. Pictures;
7. „Nema vremena za umiranje“ (No Time to Die) – Zaradio 774,1 miliona dolara: Sniman u Ujedinjenom Kraljevstvu, produkcija kompanije Metro-Goldwyn-Mayer i britanske Eon Productions;
8. „Tor: Ljubav i grom“ (Thor: Love and Thunder) – Zaradio 760,9 miliona dolara: Sniman u Australiji, produkcija Marvel Studios;
9. „Zla“ (Wicked) – Zaradio 753,9 miliona dolara: Sniman u Ujedinjenom Kraljevstvu, produkcija kompanije Universal Pictures;
10. „Dina: Drugi dio“ (Dune: Part Two) – Zaradio 714,6 miliona dolara: Sniman u Mađarskoj, Italiji, Jordanu i Ujedinjenim Arapskim Emiratima, produkcija kompanije Legendary Entertainment;

Koji dolazeći filmovi su snimani van SAD-a?

Nekoliko filmova koji će premijerno biti prikazani 2025. godine snimano je u inostranstvu, iako nije jasno da li bi filmovi koji su već završeni potpali pod Trampovu potencijalnu taksu. Sljedeći nastavak „Avatara“, nazvan „Avatar: Vatra i pepeo“ (Avatar: Fire and Ash), biće objavljen u decembru i sniman je na Novom Zelandu. Novi film iz franšize „Nemoguća misija“, „Nemoguća misija – Konačni obračun“ (Mission: Impossible – The Final Reckoning), producirala je američka kompanija Skydance Media, a sniman je u Ujedinjenom Kraljevstvu, Italiji, Malti, Južnoj Africi i Norveškoj.

Predstojeći rimejk animiranog filma „Kako da dresirate svog zmaja“ (How to Train Your Dragon), u igranoj verziji, producirao je američki DreamWorks Animation, a sniman je u Sjevernoj Irskoj. Dolazeći film sa Bredom Pitom (Brad Pitt) pod nazivom F1 producirale su kompanije Warner Bros. Pictures i Apple Original Films, a sniman je na različitim stazama Formule 1 širom svijeta, uključujući Ujedinjeno Kraljevstvo, Ujedinjene Arapske Emirate, Mađarsku, Japan, Italiju i Belgiju, sa dodatnim snimanjima i u SAD-u.

Zašto je produkcija filmova u padu u SAD-u?

Produkcija u Holivudu i drugim djelovima SAD-a pala je posljednjih godina, uglavnom zbog pandemije, štrajkova i finansijskih podsticaja koje nude druge zemlje. Istraživačka firma ProdPro je 2024. godine otkrila da je broj filmskih i televizijskih produkcija u SAD-u pao 40% u odnosu na 2022. godinu, dok je globalno opao 20%.

Neke zemlje su uvele poreske olakšice kako bi privukle produkciju filmova, uključujući Ujedinjeno Kraljevstvo koje je 2024. godine uvelo olakšicu na porez na dobit od 40% za filmsku produkciju, kao i dodatni poreski kredit za nezavisne filmove. Mađarska je u oktobru produžila poreski kredit od 30% na još šest godina, dok se Danska pridružila ostalim nordijskim zemljama u uspostavljanju poreskih podsticaja u novembru.

Kakva je reakcija filmske industrije na Trampovu prijetnju taksama?

Filmski producent sa Novog Zelanda Džon Barnet (John Barnett) rekao je za lokalni portal The Spinoff: „Kao i sve ostalo što Tramp radi, ovo potpuno nema logike,“ dodajući da je mnogo toga nejasno. „Šta će Tramp da uradi ako ‘M3GAN’ dođe ovdje i potroši 200 miliona dolara? Hoće li ih oporezovati 200 miliona? I ko će to da plati?“

Jedan neimenovani britanski producent izjavio je za Varajati (Variety): „Ovo nema nikakvog smisla,“ zapitavši se da li će mnogi blokbasteri sada morati da se snimaju u SAD-u. Jedna američka filmska kompanija izjavila je za Deadline da bi ova taksa „uništila nezavisni sektor“ jer „nećemo moći da pravimo filmove sa istim budžetima, glumci neće dobijati iste honorare i lista se nastavlja.“

Mnoge holivudske dionice pale su u ponedjeljak nakon Trampove najave, uključujući Netflix, čija je dionica pala 4%, što je kompaniji donijelo gubitak tržišne kapitalizacije od 20 milijardi dolara.

Tramp je u januaru najavio da će imenovati glumce Silvestera Stalonea (Sylvester Stallone), Mela Gibsona (Mel Gibson) i Džona Voita (Jon Voight) kao „specijalne ambasadore“ za povratak filmskih produkcija u Holivud. Agencija Bloomberg je u aprilu izvijestila da je Voit planirao da Trampu predstavi ideje za oživljavanje filmske industrije, uključujući poreske olakšice, infrastrukturna ulaganja i obuke za radnu snagu.

Conor Murray, Forbes

Trump’s Movie Tariff Would’ve Hit These Recent Huge U.S. Blockbusters: From ‘Avatar’ To ‘Wicked’