Kinezi milijarderi uvećavaju svoje bogatstvo: Ovo su prvi na listi 100 najbogatijih
Kineska berza u snažnom je usponu, podstaknuta AI bumom i nadom u nove mjere stimulacije koje vlada uvodi kako bi se izborila sa usporenom ekonomijom i posljedicama trgovinskog rata sa SAD. Referentni indeks CSI 300 skočio je 15% u odnosu na prošlogodišnje mjerenje bogatstva. Tako su Kinezi koji su se našli na listi 100 najbogatijih povećali ukupno bogatstvo sa 1,03 biliona dolara prošle godine na 1,35 biliona dolara u 2025. Odnosno, za gotovo trećinu.
Prvi na listi utrostručio bogatstvo
Dvije trećine ljudi sa liste danas su bogatiji nego u prethodnom krugu, uključujući i Žonga Šanšana (Zhong Shanshan), osnivača Nongfu Springa. On je broj 1 petu godinu zaredom. Kao najveći dobitnik, Žong je svoje bogatstvo uvećao za 26,3 milijarde dolara na 77,1 milijardu. Gigant u sektoru voda i napitaka prijavio je dvocifren rast neto profita i prihoda u prvih šest mjeseci 2025.
Suosnivač Bajtdensa (ByteDance), Žang Jiming (Zhang Yiming), popeo se jedno mjesto i sada je drugi. On je dodao 23,7 milijardi dolara i stigao do neto vrijednosti od 69,3 milijarde. Bajtdens je dobio predah u SAD, pošto je TikTok izbjegao potencijalnu zabranu kada je predsjednik Tramp u septembru potpisao uredbu o formiranju nove zajedničke kompanije. Nju većinski posjeduju američki investitori i upravljaće ovom popularnom platformom.
Uprkos tome što mu je bogatstvo poraslo više od trećine, na 62,8 milijardi dolara, Ma Huating, predsjednik Tencent Holdinga, pao je na treće mjesto. Akcije ovog internet giganta, koji intenzivno ulaže u vještačku inteligenciju, skočile su više od 40% u posljednjih godinu dana. I to zahvaljujući rastu prodaje onlajn igara i većem oglašavanju na superaplikaciji Weixin, poznatoj u inostranstvu kao WeChat.
Labubu lutke lansirale vlasnika u vrh liste
Globalna pomama za Labubu lutkama učinila je Vanga Ninga (Wang Ning), osnivača Pop Mart International Group, najvećim dobitnikom u procentualnom smislu. Njegovo bogatstvo poraslo je više od četiri puta u odnosu na prošlu godinu, na 22,2 milijarde dolara. Predsjednik i izvršni direktor Cambricon Technologies-a, Čen Tianši (Chen Tianshi), skoro je utrostručio svoju imovinu – na 21 milijardu.
Najbogatiji od osam novih članova liste je Liang Venfeng (Liang Wenfeng), osnivač Dip Sika (DeepSeek), koji debitovao na 34. mjestu sa imovinom od 11,5 milijardi dolara. U talasu globalnog AI buma, Džou Čaonan (Zhou Chaonan), osnivač kompanije Range Intelligent Computing Technology Group, koja upravlja data centrima, prvi put ušao je na listu, na mjestu 85, sa 5,3 milijarde dolara.
Šest milijardera vratilo se na listu nakon ranijeg ispadanja, uključujući Ćian Dongćija (Qian Dongqi), osnivača Ecovacs Robotics-a, proizvođača robotskih usisivača, čiji je neto profit u prvom dijelu godine skočio više od 60% na 138 miliona dolara, zahvaljujući rastu prodaje kućnih aparata.
Nekada najbogatiji Kinez ispao sa liste
Najveći pad ove godine, i u apsolutnim dolarima i u procentima, zabilježio je Vang Sing (Wang Xing), predsjednik i izvršni direktor Meituana, čije se bogatstvo smanjilo za 6,2 milijarde dolara, odnosno više od 42%, jer je rat cijenama sa Alibabom i JD.com ozbiljno pogodio rezultate kompanije za dostavu hrane.
Među 14 ljudi koji su ispali sa liste nalazi se i Vang Đanlin (Wang Jianlin), predsjednik Dalian Wanda Group i nekada najbogatiji čovjek Kine. Njegov konglomerat u nekretninama rasprodaje imovinu usljed krize likvidnosti.
Minimalna potrebna neto vrijednost za ulazak na listu porasla je na 4,6 milijardi dolara sa 3,9 milijardi prošle godine.
Vlasnik kineske Envidije jedan od najvećih dobitnika
Jedan od najvećih dobitnika ove godine je Čen Tianši, nekadašnji istraživač iz oblasti računarstva. Njegovo bogatstvo skoro je utrostručeno – na 21 milijardu dolara, zahvaljujući rastu vrijednosti akcija njegove kompanije Cambricon Technologies.
Poznata kao „kineska Envidija (Nvidia)“, kompanija snabdijeva klijente u sektorima bankarstva i telekomunikacija. Čipovi Kambrikona dovoljno su moćni da treniraju i podržavaju AI modele. Uključujući one koje razvijaju Alibaba, Dip Sik i Tensent. Kineske firme okreću se domaćim rješenjima zbog američkih ograničenja na izvoz naprednih poluprovodnika u Kinu.
Za prvih šest mjeseci 2025. kompanija je prijavila svoj prvi polugodišnji profit – milijardu juana (140 miliona dolara) – od IPO-a 2020. Prihodi su porasli više od 4.300% u odnosu na prethodnu godinu, na 2,9 milijardi juana.
Bubble tea se isplatio
Braća Žang Hongčao (Zhang Hongchao) i Žang Hongfu (Zhang Hongfu), osnivači kineskog giganta za bubble tea Mixue Group, takođe su debitovali na ovogodišnjoj listi sa po 8,5 milijardi dolara. Akcije Mixue-a udvostručile su vrijednost od martovskog IPO-a, koji je prikupio 444 miliona dolara. Poznat po sladoledima, bubble tea i kafama od oko jednog dolar, vodeći brend Mixue Bingcheng danas je jedan od najvećih svjetskih lanaca hrane i pića sa 47.000 objekata.
Dip Sik usporava?
Kineska AI kompanija Dip Sik uzdrmala je svijet u januaru kada je predstavila svoj jeftini AI model R1. Razvijen je uz samo mali dio troškova u odnosu na konkurente poput GPT modela kompanije OpenAI. Dok su tehnološke akcije naglo padale, osnivač ove neočekivane kompanije, 40-godišnji Liang Venfeng (Liang Wenfeng), lansiran je u klub milijardera. On se sada prvi put pojavljuje na listi 100 najbogatijih Kineza sa bogatstvom od 11,5 milijardi dolara. Ono je uglavnom zasnovano na njegovom udjelu u privatnoj kompaniji čiju je vrijednost Forbes procijenio na oko 15 milijardi dolara.
Do sada, Dip Sik nije prikupljao novac od spoljnih investitora i uglavnom je finansiran preko Liangovog drugog biznisa – hedž fonda High-Flyer, koji je osnovao pre 10 godina. Analitičari i investitori iz Kine i SAD procjenjuju da bi Dip Sik mogao da vrijedi između 5% i 10% od procijenjenih 300 milijardi dolara koliko je OpenAI vrijedio u martu, tokom investicione runde koju je predvodio japanski SoftBank.
Za razliku od OpenAI, koji je u avgustu lansirao napredni GPT-5, Dip Sik još nije predstavio model sljedeće generacije. Do sada je objavljivao samo postepena unapređenja postojećih modela. Pored toga, dodaju analitičari, komercijalizacija je spora. Procijenjena prodaja kompanije je samo mali dio od prijavljenih 12 milijardi dolara godišnjih prihoda OpenAI, kaže Plat.
Usljed žestoke domaće konkurencije, kineske kompanije uglavnom nude svoje četbotove besplatno. Dip Sik je u septembru imao više od 73 miliona aktivnih korisnika, prema kineskoj istraživačkoj firmi aicpb.com. Iako kompanija naplaćuje korišćenje modela poslovnim klijentima, cijena je izuzetno niska. Počinje od 0,03 dolara za milion tokena, što je mjera obrade podataka. Najnoviji OpenAI GPT-5 košta skoro pet puta više. Najmanje 0,125 dolara po milion tokena.
Najbogatija Kineskinja
Rastuća linija inovativnih ljekova u Kini podstakla je interes investitora za biotehnološki sektor zemlje. Usljed tog optimizma, Džong Huidžuan (Zhong Huijuan), 64-godišnja predsjednica i izvršna direktorka Hansoh Pharmaceutical Group, popela se za šest mjesta – na 16. poziciju. Njeno bogatstvo poraslo je za skoro dvije trećine, na 19,7 milijardi dolara, jer su akcije kompanije, koja je listirana u Hong Kongu, skočile 70% od prethodnog mjerenja.
Najbogatija žena u Kini koja je sama stekla svoje bogatstvo i bivša profesorka hemije, Džong je profitirala zahvaljujući optimizmu oko novih ljekova u razvoju i unosnim ugovorima koje je kompanija sklopila sa globalnim farmaceutskim divovima.
Kina, dugo poznata po proizvodnji generičkih kopija ljekova, sada se pretvara u biotehnološku silu uz sve veću državnu podršku. Jedan od velikih iskoraka dogodio se prošle godine, kada je lijek protiv raka kompanije Akeso, listirane u Hongkongu, nadmašio Keytrudu — najprodavaniji lijek kompanije Merk (Merck) – u kliničkim ispitivanjima. „Uspon kineske biotehnologije je brz, podstaknut talentom, velikom bazom pacijenata i infrastrukturom koja je isplativa“, navodi Morgan Stenli (Morgan Stanley) u istraživačkom izvještaju iz septembra. Firma procjenjuje da će do 2030. ljekovi iz Kine dostići 34 milijarde dolara globalne godišnje prodaje. Do 2040. ta cifra bi mogla da se poveća više od šest puta – na 220 milijardi dolara.
Jane Ho, Zinia Li novinarke Forbesa, Ju Weng, saradnica Forbes