Većina radnika se plaši da prizna šefovima da koriste vještačku inteligenciju

Izvršni direktori puno govore o generativnoj vještačkoj inteligenciji, nazivajući je transformacionom tehnologijom i nadaju se da će unaprijediti produktivnost. Samo ima jedan problem: Mnogi radnici, zabrinuti da bi mogli djelovati zamjenjivo, boje se da priznaju da je koriste.

Malo više od polovine zaposlenih koji koriste vještačku inteligenciju na poslu – 52% – kaže da nisu voljni da otkriju da je primjenjuju za svoje najvažnije zadatke, i otprilike isti procenat brine da će ih korišćenje u kritičnim zadacima na poslu učiniti zamjenjivim, pokazuju podaci najnovijeg Indeksa radnih trendova kompanija Majkrosoft (Microsoft) i Linkdin (LinkedIn).

Ipak, radnici očigledno koriste novu tehnologiju: Oko 75% zaposlenih s punim radnim vremenom koji su anketirani, rekli su da sada koriste vještačku inteligenciju na poslu – što je povećanje sa 46% prije šest mjeseci – a više od tri četvrtine se oslanja na svoje alate umjesto na one koje pruža kompanija, fenomen koji Majkrosoft naziva „donesite svoju vještačku inteligenciju na posao„.

Godišnji izvještaj baziran je na anketi među 31.000 zaposlenih s punim radnim vremenom, kao i iz podataka o radnoj snazi i zapošljavanju sa Linkdina i podataka o korišćenju koje Majkrosoft bilježi od korisnika svojih softvera.

Iako je anketa naručena od Majkrosofta – koji prodaje svoj alat za vještačku inteligenciju Kopilot (Copilot AI tool) a i ima veliki udio u firmi za vještačku inteligenciju OpenAI – ipak pruža uvid kako radnici i kompanije koriste generativnu vještačku inteligenciju i kako razmišljaju o njoj.

„Prva stvar koju zaista vidimo u ovom izvještaju je da zaposleni žele vještačku inteligenciju na poslu i ne čekaju da kompanije uhvate korak“, kaže Kolet Stalbaumer (Colette Stallbaumer), koja vodi tim za budućnost rada i Majkrosoft 365. „Veliki dio je koristi bez dozvole“.

Ovo je prvi put da Majkrosoft radi na izvještaju sa Linkdinom, koji je kupio 2016. godine, i uočio je rastuću ulogu vještačke inteligencije i u nazivima poslova i u očekivanjima onih koji traže posao i menadžera. Pozicija „šefa za AI“, analiza je pokazala, uvećala se trostruko u posljednjih pet godina i porasla je za više od 28% prošle godine.

U međuvremenu, Linkdin je registrovao da 142 puta više članova dodaje vještine vještačke inteligencije na svoje profile, kaže izvještaj, dok su oglasi za posao koji pominju vještačku inteligenciju zabilježili rast prijava od 17% u posljednje dvije godine u poređenju sa oglasima koji ne pominju te vještine.

Pod „vještinama vještačke inteligencije“, ni Linkdin ni ljudi koji ih dodaju na svoje profile, ne misle nužno na visokotehničke vještine mašinskog učenja. „Još smo u ranoj fazi, tako da se sve naziva vještinama vještačke inteligencije“, kaže Aneš Raman (Aneesh Raman), potpredsjednik i stručnjak za radnu snagu u Linkdinu. „Shvatite o čemu se radi, a onda zaista počnite da se igrate s tim. Shvatićete da to nije neki visokotehnički set vještina„.

Izvještaj takođe dijeli nalaze Majkrosoftovih korisnika softvera. Istraživači su dizajnirali nasumično, šestomjesečno ispitivanje 60 korisnika iz različitih industrija koje nazivaju „prvo masovno posmatranje 3.000 pojedinaca“, koji koriste vještačku inteligenciju na poslu.

Glavni zaključak: Korisnici Kopilota manje vremena provode na imejlu – čitaju 11% manje poruka i provode na njima 4% manje vremena, kaže Majkrosoft – a više su uređivali dokumente u aplikacijama poput Vorda (Word) ili Eksela (Excel).

Zanimljivo je da je ispitivanje pokazalo da su neki korisnici Kopilota provodili više vremena na sastancima – možda zato što imaju više vremena za sastanke sa kolegama zbog efikasnosti – dok su drugi provodili manje vremena na njima.

Ali, oklijevanje koje je anketa uočila kod zaposlenih u priznavanju da koriste vještačku inteligenciju pojačava fenomen koji je zabrinuo druge izvršne direktore i istraživače. U nekim kompanijama, zaposleni se boje da otkriju da koriste ČetGPT (ChatGPT) ili drugog AI četbota jer postoje pravila na radnom mjestu koja ne dozvoljavaju njihovu upotrebu.

Ali u mnogim drugim, više se radi o promjeni mentaliteta po pitanju toga da li zaposleni mogu da preuzmu zasluge za svoj rad u vrijeme kada mnogi brinu za sigurnost posla usred promjenljive ekonomije i percipirane prijetnje vještačke inteligencije.

Itan Molik (Ethan Mollick), profesor na Vorton školi (Wharton School ) na Univerzitetu u Pensilvaniji koji proučava vještačku inteligenciju, naziva to „sjenkom IT-a“. Zaposleni, rekao je za Forbes u nedavnom intervjuu, „znaju da ako vam priznaju, možda nećete biti toliko impresionirani nevjerovatnim radom koji obavljaju“, kaže. „Svi pokušavaju da ne pokažu da su automatizovali svoj rad“.

U svojoj nedavno objavljenoj knjizi Ko-inteligencija, Molik piše da istraživanja pokazuju da ljudi drugačije vrednuju rad kada znaju da je sadržaj proizvela AI umjesto osobe. Kao rezultat toga, „veći dio vrijednosti korišćenja vještačke inteligencije dolazi od toga što ljudi ne znaju da je koristite“, piše u svojoj knjizi, pominjući nezvaničnu anketu na društvenim mrežama koju je sproveo, gdje korisnici vještačke inteligencije kažu da ne otkrivaju da je koriste barem neki dio vremena. „Ako je neko uspio da automatizuje 90% određenog posla, i ako to kažu svom šefu, da li će kompanija otpustiti 90% kolega? Bolje je ne izlagati se“.

Kao rezultat toga, za kompanije koje žele da ostvare efikasnost putem vještačke inteligencije možda će biti potrebno da ističu radnike koji je koriste kako bi potvrdili da je cijene, i uvedu obuke kako bi pokazali da je to očekivani dio posla.

Majkrosoftov izvještaj pokazuje da samo 39% ljudi koji koriste vještačku inteligenciju kaže da su dobili obuku od svoje kompanije. „Kompanije moraju da imaju strategiju [za vještačku inteligenciju]. Moraju da imaju svoje mišljenje“, kaže Raman iz Linkdina. „Ovo je upravljanje promjenama na potpuno novom nivou“.

Jena McGregor, Forbes

Workers Don’t Want Bosses Knowing They Use AI—Even As They ‘BYOAI’ To Work