Rasipništvo OpenAI-a pokreće tehnološku industriju – Orakl je najnoviji pobjednik

Istorijski skok vrijednosti akcija Orakla (Oracle) ove sedmice označio je najnovije poglavlje u priči o jednoj privatnoj kompaniji koja već gotovo tri godine dominira tehnološkim pejzažem: OpenAI.

U izvještaju o ogromnoj zaradi Orakla, ključni pokretač bio je OpenAI, zbog ogromnih sredstava koja startap iz oblasti vještačke inteligencije planira da potroši na tehnologiju klaud (cloud) računarstva u narednim godinama, piše CNBC.

To postaje sve češći obrazac.

Sedmicu ranije, akcije Brodkoma (Broadcom) skočile su skoro 10% nakon što je proizvođač čipova i softverski dobavljač objavio da je sklopio ugovor vrijedan 10 milijardi dolara o izradi prilagođenih procesora za jednog klijenta za koga su analitičari rekli da je upravo OpenAI.

Među tehnološkim gigantima, Majkrosoft (Microsoft) ima najbližu vezu s OpenAI-em, nakon što je u kompaniju uložio više od 13 milijardi dolara i već šest godina joj služi kao ključni klaud partner. Uspon Envidije (Nvidia) do pozicije najvrijednije svjetske kompanije neraskidivo je vezan za OpenAI, jer njeni grafički procesori (GPU) čine srž razvoja velikih jezičkih modela i ključni su za pokretanje masivnih AI radnih opterećenja.

Kombinovana tržišna kapitalizacija samo te četiri kompanije — Orakl, Brodkom, Majkrosoft i Envidija – porasla je više od 4,5 biliona dolara otkako je OpenAI ušao u javnost lansiranjem ChatGPT-a krajem 2022. godine. Ti dobici jedan su od glavnih razloga zašto su Nasdaq i S&P 500 održali snažne uzlete, pri čemu su oba indeksa u petak zatvorena na rekordnom nivou.

Ogroman uticaj OpenAI-a razumljivo izaziva zabrinutost kod pojedinih tržišnih stručnjaka. Kompanija je i dalje startap koji guta gotovinu i kojim upravlja matična neprofitna organizacija.

Procijenjena vrijednost firme od 500 milijardi dolara zasniva se na malom broju investitora koji se klade da će OpenAI odoljeti žestokoj konkurenciji kompanija kao što su Meta i Gugl (Google), ali i visoko procijenjenih novajlija poput Antropika (Anthropic) i brojnih kineskih rivala.

„Iako volimo ChatGPT, OpenAI je i dalje neprofitna organizacija ograničena u mogućnosti prikupljanja kapitala“, rekao je Gil Luria, analitičar D.A. Davidson-a, u intervjuu za CNBC.

Luria, koji preporučuje zadržavanje Oraklovih akcija, analizirao je bilanse kompanije dok su njene akcije u srijedu bilježile skok od 36%, najveći još od 1992. godine.

U kvartalnom izvještaju kasno u utorak, Orakl je naveo da je tokom tog perioda potpisao četiri višemilijarderska ugovora s tri različita klijenta. Jedan od njih bio je s OpenAI-em, koji je ranije saopštio da se dogovorio da s Oraklom razvije 4,5 gigavata kapaciteta data centara u SAD-u.

Investitori su već znali, na osnovu prijave Komisiji za hartije od vrijednosti (SEC) iz juna, da je Orakl potpisao ugovor o klaud uslugama vrijedan 30 milijardi dolara s neimenovanom kompanijom, koji treba da počne za dvije godine. CNBC je potvrdio izvještaj Vol strit džurnala (Wall Street Journal-a od srijede da je OpenAI pristao da potroši 300 milijardi dolara na računarsku snagu u periodu od oko pet godina, počev od 2027.

U dva dana trgovanja nakon istorijskog skoka, vrijednost Oraklovih akcija je pala više od 6% u četvrtak i još 5% u petak, dok su drugi investitori počeli da dijele Lurijine brige.

Nova otkrića o ogromnoj klaud obavezi OpenAI-a pružila su jasniji uvid u rastuću zalihu ugovora Orakla. Kompanija je saopštila da su njene ugovorene obaveze — mjera ugovorenih prihoda koji još nijesu priznati — porasle 359% u odnosu na prošlu godinu, dostigavši 455 milijardi dolara.

Luria je rekao da koncentracija Oraklove obaveze kod jednog klijenta „značajno smanjuje“ entuzijazam, posebno ako „više od 90% dolazi od OpenAI-a“.

Orakl nije odgovorio na zahtjev za komentar.

Altmenov otvoreni novčanik

OpenAI je dao velika obećanja i drugim klaud provajderima, uključujući KorViv (CoreWeave) i Gugl, a navodno planira da uloži 19 milijardi dolara u Stargejt (Stargate), projekat koji je predsjednik Donald Tramp najavio u januaru s ciljem jačanja investicija u AI infrastrukturu u SAD-u. Stargejt je zajedničko preduzeće OpenAI-a, Orakla i SoftBank-a, koji zasebno vodi planiranu investiciju od 40 milijardi dolara u OpenAI.

Luria je rekao da je zaključak taj da „Sem Altmen (Sam Altman) ima hrabrosti da potpisuje veoma velike čekove, a da se ne brine o tome da li će oni ikada moći biti unovčeni“.

OpenAI je odbio da komentariše.

Iako će OpenAI u doglednoj budućnosti poslovati s gubicima, kompanija očekuje nastavak ubrzanog rasta prihoda. Nakon što je u junu dostigao 10 milijardi dolara godišnjeg ponovljenog prihoda, OpenAI je na putu da ta cifra dosegne 125 milijardi do 2029. godine, potvrdio je CNBC.

A u četvrtak, OpenAI se približio formalizaciji tranzicije ka profitnoj kompaniji. Firma je saopštila da će njena neprofitna matica nastaviti da vrši nadzor nad biznisom i posjedovaće udio vrijedan više od 100 milijardi dolara kada komercijalna jedinica postane korporacija od javnog interesa (public benefit corporation).

OpenAI mora završiti restrukturiranje do kraja godine kako bi osigurao cijelih 40 milijardi dolara iz posljednje runde finansiranja.

Za Orakl, masivni rast troškova OpenAI-a približio je kompaniju ulasku u „klub trilionera“, koji trenutno broji osam tehnoloških giganata. Tržišna kapitalizacija Oracle-a popela se na oko 930 milijardi dolara u srijedu, prije nego što je pala na 830 milijardi do kraja sedmice.

Bajron Diter (Byron Deeter), partner u Bessemer Venture Partners, rekao je za CNBC-evu emisiju „Money Movers“ da je i dalje skeptičan prema Oraklovim izgledima u oblasti AI-ja. Kompanija je godinama pokušavala da sustigne konkurente u klaud infrastrukturi, gdje zaostaje za Amazonom, Majkrosoftom i Guglom.

Diter je rekao da Orakl ostaje „hiperskaler B-nivoa“ bez značajne uloge u AI softveru ili čipovima.

„Prije dva dana svi smo mislili da Orakl u suštini nema nikakvu ulogu u AI-ju“, rekao je Diter nakon izvještaja o zaradi. „Objave ovaj mega-ugovor, ljudi pomisle da su sljedeći veliki hiperskaler — a ja u to ne vjerujem.“