Najvelikodušniji američki donatori u 2024: Ovo je lista najvećih filantropa među milijarderima

Najvećih 25 američkih filantropa podijelilo je prošle godine milijarde dolara grantova za razne namjene, od medicinskih i naučnih istraživanja, ekološke održivosti do pravnih usluga za Amerikance sa niskim primanjima. Uoči predsjedničkih izbora u SAD u novembru ove godine, nekoliko istaknutih filantropa je davanje usmjerilo na grupe koje jačaju demokratiju.

Sveukupno, ukupna životna darivanja ovih 25 filantropa do 30. decembra 2023. porasla su na skoro 211 milijardi dolara, što je oko sedam odsto više u odnosu na prošlogodišnja, utvrdio je Forbes. Njihove donacije samo u 2023. iznosile su skoro 25 milijardi dolara.

Rast dobrotvornih davanja blijedi u poređenju sa skokom njihovog bogatstva u protekloj godini. Tih 25 najvećih donatora sada zajedno vrijedi, procenjuje se, 1,35 biliona dolara, što je za nevjerovatnih 44 odsto više nego prije godinu dana. I to uglavnom zahvaljujući dramatičnom rastu američkih akcija.

Voren Bafet (Warren Buffett) je na vrhu naše liste kao najveći davalac četvrtu godinu zaredom, sa 56,7 milijardi dolara dosadašnjih donacija. Ovaj 93-godišnji izvršni direktor konglomerata Berkšir Hetevej (Berkshire Hathaway) – dao je najviše u 2023. – u misiji je da svojim nasljednicima ne ostavi bogatstvo.

„Moja djeca, zajedno sa njihovim ocem, imaju zajedničko uvjerenje da dinastičko bogatstvo, iako legalno i uobičajeno u velikom dijelu svijeta, uključujući Sjedinjene Države, nije poželjno“, napisao je Bafet u izjavi koju je dao u novembru uz poklon dionice Berkšira koje je podijelio u četiri porodične dobrotvorne fondacije. Ipak, donirao je samo 30 odsto svog bogatstva, dijelom zato što vrijednost njegovih akcija Berkšir Heteveja stalno raste.

Mekenzi Skot (MacKenzie Scott) nastavlja da poklanja milijarde dolara raznim neprofitnim organizacijama u SAD, i zemljama poput Brazila i Indije, i to brže nego bilo ko drugi na rang listi. U decembru, ova spisateljica i bivša supruga Džefa Bezosa (Jeff Bezos) objavila je listu od 360 neprofitnih organizacija kojima je donirala ukupno 2,15 milijardi dolara tokom 2023. To dovodi do njenog životnog rezultata – za manje od pet godina – podijelila je 16,6 milijardi dolara na ukupno 1.954 grupe. Bolja je od skoro svih, osim četvorice, na ovoj listi.

Ali oni daruju najmanje tri puta duže. Skot, koja je dobila četiri odsto udjela u Amazonu kao dio nagodbe za razvod sa Bezosom 2019. godine, sada je vlasnik nešto manje od dva odsto kompanije, pokazuje nedavna regulatorna prijava.

Četiri novajlije idu u red najvećih davalaca. Jedna, Barbara Pikauer (Barbara Picower), osnovala je JPB fondaciju 2011, dvije godine nakon što je njen suprug, milijarder investitor Džefri Pikauer (Jeffry Picower), umro; bio je najveći korisnik Ponci šeme Bernija Medofa (Bernie Madoff). U nagodbi sa američkim vlastima, pristala je da vrati 7,2 milijarde dolara žrtvama Medofove prevare 2010. Ali bilo je još milijardi dolara u posjedu Džefrija Pikauera kao rezultat njegovog ulaganja, koje je tokom godina Barbara unijela u JPB Fondaciju.

Ostale pridošlice: suosnivač Houm Dipoa (Home Depot) Berni Markus (Bernie Marcus) i njegova supruga Billi; pionir kablovske televizije Amos Hostetter mlađi i njegova supruga Barbara i bivši izvršni direktor Gugla (Google) Erik Šmit (Eric Schmidt ) i njegova supruga Vendi (Wendy).

Novajlije su zamijenile dvoje učesnika na prošlogodišnjoj listi koji su umrli: suosnivača Djuti Fri Šopersa (Duty Free Shoppers) Čaka Finija (Chuck Feeney), i suosnivača Intela Gordona Mura (Gordon Moore) (umro marta 2023.) i njegove supruge Beti (Betty Moore) (umrla decembar 2023). Zajedno, četvorica novopridošlica su do sada dali nešto manje od osam milijardi dolara – otprilike isti iznos kao i Fini. Još dvojica su propustila ovu godinu: osnivač CNN-a Ted Tarner (Ted Turner) i tajkun kreditnih kartica T. Deni Senford (T. Denny Sanford). Granica za dolazak na listu ove godine je 1,44 milijarde dolara za životno odricanje, u odnosu na 1,4 milijarde dolara prije godinu.

Trinaest od 25 potpisalo je Zakletvu davanja, obećavajući da će donirati najmanje polovinu svog bogatstva tokom života ili nakon smrti. Do sada je od ovih filantropa samo Džordž Soroš (George Soros) dao više od polovine svog bogatstva, iako on nije jedan od 13 koji su potpisali zakletvu.

Voren Bafet (Warren Buffett)

Izvršni direktor Berkšir Heteveja (Berkshire Hathaway), koji sada ima 93 godine, obećao je da će dati više od 99 posto svog bogatstva „tokom života ili na samrti“ u svom pismu kojim se pridružio Zakletvi davanja – koju je pokrenuo sa Billom i Melindom Gejts (Gates) kako bi podstakao ulaganje u humanitarne svrhe – 2010. Buffett je donirao milijarde dolara vrijedne akcije Berkshiera svake godine od 2006. fondaciji Bill i Melinda Gates i u četiri fondacije koje su osnovali njegovo troje djece i njegova pokojna supruga. U međuvremenu, Buffettovo bogatstvo se utrostručilo sa 42 milijarde dolara početkom 2006. zbog stalnog rasta cijene akcija Berkshire Hathawaya, što znači da je ostalo još mnogo toga za doniranje – 130 milijardi dolara, u ovom trenutku – kako bi se ispunio njegov obećani cilj.

Bill i Melinda Gejts (Gates)

Bill i Melinda nastavljaju da kopredsjedavaju Fondacijom Bill i Melinda Gejtes, uprkos njihovom razvodu 2021. Forbes računa donacije bivšeg para kao kombinovani broj. Njihova fondacija, koja između ostalog radi na vakcinaciji djece u siromašnim zemljama, povećava godišnji budžet. U januaru je fondacija objavila budžet od 8,6 milijardi dolara, što je 300 miliona više nego prošle godine. Cilj je devet milijardi dolara godišnje distribucije do 2026. Fondacija je jedan od pobornika višegodišnjeg kliničkog ispitivanja nove vakcine protiv plućne tuberkuloze, oblika tuberkuloze od kog vakcine trenutno ne štite mnogo.

Džordž Soroš (George Soros)

Tokom tri decenije, osnivač hedž fonda Džordž Soroš, koji sada ima 93 godine, uložio je 32 milijarde dolara svog bogatstva u Fondaciju za otvoreno društvo, što znači da je potrošio 21 milijardu dolara do kraja 2022. Finansira grupe koje promovišu demokratiju, transparentnost i slobodu govora i aktivan je u oko 120 zemalja. Fondacija za otvoreno društvo obuhvata niz finansijskih subjekata; U SAD, Institut za otvoreno društvo je registrovana dobrotvorna fondacija koja ima 4,5 milijardi dolara neto imovine. Sorošev sada 38-godišnji sin Aleks je izabran za predsjednika Fondacije za otvoreno društvo u decembru 2022; vijest je javna od juna 2023.

Majkl Blumberg (Michael Bloomberg)

Osnivač kompanije za finansijske podatke i medije Blumberg LP (Bloomberg LP), (82 godine), dao je 2023. godine tri milijarde dolara, skoro 1,3 milijarde više nego što je dao 2022. On je namijenio 500 miliona dolara tokom nekoliko godina za Beyond Carbon, filantropski napor za borbu protiv klimatske krize – nakon obaveze od 500 miliona dolara koju je preuzeo 2019. Takođe je obećao 420 miliona dolara tokom četiri godine za inicijativu za smanjenje upotrebe duhana u 110 zemalja, uključujući Kinu i Indiju. Nakon napada Hamasa na Izrael 7. oktobra, Blumberg je donirao 44 miliona dolara Magen David Adom, izraelskom Crvenom krstu. Prošle godine je rekao da će donirati udio u svojoj kompaniji kada umre, ako ne i ranije.

Mekenzi Skot (MacKenzie Scott)

Skot je 2023. dala 2,15 milijardi dolara za ukupno 360 grupa u 35 američkih država, Brazilu, Indiji i šire, uključujući Camfed, panafričku grupu koja podržava obrazovanje djevojčica i žensko liderstvo; Just The Pill grupa iz UK koja dostavlja pilule za abortus poštom; i grupe za pravnu pomoć u Oklahomi, kao i četiri druge lokacije u SAD-u koje nude pravne usluge stanovnicima sa niskim primanjima. Skot, koja je bila udata za Džefa Bezosa i koja je dobila četiri posto udjela u Amazonu u njihovom razvodu 2019. godine, nema tradicionalnu humanitarnu fondaciju, ali bar neka od svojih humanitarnih davanja obavlja preko fondova koje savjetuju donatori. Ona objavljuje listu svojih grantova na web stranici Yield Giving.

Džim (Jim) i Merilin (Merilyn) Simmons

U junu 2023, Simmonsovi su obećali 500 miliona dolara za sedam godina zadužbini Državnog univerziteta Njujorka u Stoni Bruku na Long Ajlendu – gdje je Džim predsjedavao odjeljenjem za matematiku (prije pokretanja hedž fonda Renesanse Technologies) i gdje je njegova supruga Merilin diplomirala i doktorirala ekonomiju. Poklon će ići ka trajnom finansiranju studentskih stipendija, profesorskih zvanja, istraživanja i kliničke njege. Takođe su dali 100 miliona dolara njujorškoj klimatskoj berzi, koja će razviti rješenja za globalnu klimatsku krizu. Djelovaće i kao centar za Njujorčane da bi imali koristi od zelene ekonomije.

Mark Zakerberg (Mark Zuckerberg) i Prisila Čen (Priscilla Chan)

Suosnivač i izvršni direktor Meta i njegova supruga pedijatar proširili su svoju naučnu filantropiju, najavljujući prošle godine stvaranje i finansiranje dva nova „biohaba“ – saradnja u istraživanju više univerziteta u istoj oblasti – u Čikagu i Njujorku. Pokušavaju da bolje razumiju kako ljudska tkiva funkcioniraju i konstruišu imune ćelije za rano otkrivanje i liječenje bolesti. Biohabovi su dio ambicioznog napora koji je par uložio 2016. godine kako bi razvili alate i znanje koji će pomoći naučnoj zajednici da izliječi, kontroliše ili spriječi sve bolesti do kraja ovog vijeka.

Stiv (Steve) i Koni (Connie) Ballmer

U septembru su bivši izvršni direktor Majkrosofta (Microsoft) i njegova supruga najavili poklon od 175 miliona dolara tokom sedam godina za Sthrive Togethers grupu sa sjedištem u Ohaju koja radi u 29 država na podršci siromašnima kroz obrazovanje. Ballmerova donacija ima za cilj da četiri miliona mladih ljudi krenu na put ka ekonomskoj mobilnosti. Prošle godine par je takođe obećao 165 miliona dolara za šest godina za zajednice u školama, koje podržavaju javne škole sa nedostatkom sredstava širom zemlje. Par nema sopstvenu humanitarnu fondaciju; sajt Ballmer Group objavljuje listu svojih grantova.

Fil (Phil) i Peni Najt (Penny Knight)

Osnivač Najkija (Nike) i njegova supruga Peni u aprilu su obećali 400 miliona dolara tokom pet do 10 godina za fond koji će podržavati crne stanovnike Portlanda. Sredstva će ići za obrazovne usluge, umjetnost i druge programe za stanovnike naselja Portland nekada poznatog kao Albina – oko 10 milja od sjedišta kompanije Najkija u Bivertonu, Oregon. Prošle godine Vitezovi su uplatili još jednu ratu od obećanih 500 miliona dolara za 2021. za stvaranje kampusa Univerziteta u Oregonu za ubrzavanje naučnog uticaja, koji je nazvan po paru.

Džef Bezos (Jeff Bezos)

Osnivač i predsjednik Amazona i njegova vjerenica, Loren Sančez (Lauren Sanchez), objavili su u avgustu formiranje fonda Maui od 100 miliona dolara nakon požara koji je uništio dijelove havajskog ostrva, gdje Bezos ima dom. Do sada je fond podijelio oko 15 posto tog iznosa nekolicini neprofitnih organizacija na Mauiju. Bezosov Zemljin fond, decenijska obaveza od 10 milijardi dolara objavljena 2020. za pokretanje rješenja za klimatske promjene, dodijelio je 210 miliona dolara grantova 2023. godine; u julu, Zemljin fond se obavezao da će potrošiti 400 miliona dolara za poboljšanje zelenih površina u zajednicama u SAD-u, uključujući Albukerki, Atlantu i Los Anđeles. Porodični fond Bezosovog dodijelio je prošle godine 117,5 miliona dolara za 38 grupa u 23 države, Vašingtonu i Portoriku, kako bi pomogli porodicama da se presele iz skloništa ili ulica u stalne domove.

Forbes redakcija za Bogatstvo (Kerry Dolan zajedno sa Matt Durotom, Chrisom Helmanom, Phoebe Liu, Chase Peterson-Withornom i Jakomom Tonyinijem)