Ko je Kineskinja zbog koje strepi evropska automobilska industrija

Carine na kineska električna vozila očito neće spriječiti najvećeg kineskog proizvođača BYD u širenju na evropska tržišta. To širenje predvodi izvršna potpredsjednica BYD-a Stella Li, koja je tokom gotovo tri decenije rada u toj kompaniji postala jedna od najistaknutijih direktorica u automobilskoj industriji.

Diplomkinja statistike nije zabrinuta zbog podataka o prodaji električnih vozila koji ukazuju na usporavanje globalne potražnje, smatrajući da je riječ samo o privremenoj stagnaciji. Kineski div je krajem prošle godine prvi put nadmašio Teslu po tromjesečnoj globalnoj prodaji.

“Naš plan za potpunu elektrifikaciju automobilske industrije preporučuje postupan pristup: uvođenje električnih vozila u javni prijevoz, zatim specijalizovana vozila, a s vremenom i prelaz na lične automobile. To je bila provjerena strategija BYD-a za promovisanje vozila na električni pogon tokom proteklih decenija,” rekla je Li u intervjuu za časopis Tajm (Time).

Li, koja vodi američku podružnicu BYD-a, prošle je godine uvrštena na popis 100 najuticajnijih lidera u borbi protiv klimatskih promjena (Time 100 Climate). Godine 2021. kineski Forbes svrstao ju je među najuticajnije žene.

Otvorila prve podružnice BYD-a u inostranstvu

Li je 1992. diplomirala statistiku na kineskom univerzitetu Fudan u Šangaju. Godine 1996. pridružila se BYD-u, tada manje od dvije godine starom proizvođaču baterija u Šenženu, kao šefica marketinga za globalna tržišta. Godinu kasnije otvorila je BYD-ovu podružnicu u Hong Kongu, koji je te godine prešao iz britanske pod kinesku upravu. Godine 1999. otvorena je evropska podružnica u Roterdamu, a prva američka podružnica osnovana je u Čikagu 2000. godine.

Proizvodnjom automobila BYD se počeo baviti tek 2003. godine, kada je osnivač Wang Chuanfu akvizicijom kineskog proizvođača automobila osnovao BYD Auto. Ta podružnica je prošle godine ostvarila više od 80 posto ukupnih prihoda matične kompanije, a u martu 2022. godine ukinuta je proizvodnja vozila s motorima s unutrašnjim sagorijevanjem kako bi se fokusirala na baterijska električna vozila (BEV).

Li je zaslužna za širenje marke BYD na tržišta Sjeverne i Južne Amerike. Godine 2011. postala je generalna direktorica američke podružnice BYD Americas i osnovala novo sjedište kompanije u Los Anđelesu. Dvije godine kasnije, pod njenim vođstvom, kompanije je u Kaliforniji, u gradu Lankasteru, otvorila fabriku električnih autobusa, kamiona i baterija, koja zapošljava oko 500 radnika.

U manje od deset godina podružnica je postala najveći proizvođač električnih autobusa u SAD-u.

Fabrika u Evropi

I u Evropi BYD-ov posao raste otkako je Li pomogla uspostaviti prvo strano sjedište tada još proizvođača baterija. Posljednjih godina BYD se, nakon osvajanja domaćeg tržišta električnih automobila, usmjerio i na izvoz, uključujući Evropu, gdje je prisutan od oktobra 2022. godine. Na evropskom tržištu, osim automobila, kompanija nudi i autobuse, kamione i viljuškare.

Krajem prošle godine kompanija je najavila gradnju fabrike električnih automobila u gradu Šegedu na jugu Mađarske, blizu granice sa Srbijom. Prema Li, proizvodnja automobila u toj fabrici počeće do kraja naredne godine, a otvoriće i nekoliko hiljada radnih mjesta.

Usporavanje rasta potražnje za električnim vozilima, dijelom zbog ukidanja subvencija za njihovu kupovinu na nekim ključnim tržištima, od Kine do Njemačke, Li ne zabrinjava.

“Mislim da je trenutni pad prodaje baterijskih električnih vozila privremen jer su ljudi zbunjeni, ne znaju šta da misle o političkim raspravama vezanim za električna vozila, a brine ih i cijena. Ali, mislim da će kompanija koja zna što radi, poput BYD-a, isporučivati vrhunsku tehnologiju,” zaključila je Li.

Jan Artiček, Forbes Slovenija