Gazprom prekršio ugovor sa Geoplinom, dosuđena odšteta od 185 miliona eura
Arbitražni sud Međunarodne trgovinske komore (ICC) utvrdio je da je ruska kompanija Gazprom Export u periodu od juna do decembra 2022. godine prekršila svoje ugovorne obaveze prema slovenačkom Geoplinu iz dugoročnog ugovora o isporuci prirodnog gasa, saopštio je Petrol putem internet stranice Ljubljanske berze.
Sud je naložio da Gazprom Export Geoplinu, čiji je vlasnik Petrol, isplati odštetu u iznosu od 185,2 miliona eura, uz pripadajuće kamate i troškove postupka. Međutim, kako je Petrol naveo u objavi na sistemu Seonet, izvršenje arbitražne odluke i dalje je neizvjesno.
Neočekivano smanjenje isporuka
Ruski Gazprom, dugogodišnji glavni snabdjevač Slovenije prirodnim gasom, koji je većinu gasa u zemlju isporučivao preko Geoplina, u junu 2022. godine počeo je jednostrano smanjivanje isporuka po dugoročnom ugovoru.
Nakon izbijanja rata u Ukrajini u februaru 2022. godine, Rusija je, prema ocjenama evropskih lidera, energetske isporuke počela da koristi kao političko i ekonomsko oružje.
Prema pojedinim procjenama, Geoplin je u tom periodu primao manje od 30 odsto količina u odnosu na prethodne godine. To je predstavljalo ozbiljan problem za kompaniju, koja je imala zaključene godišnje ugovore o prodaji gasa industrijskim potrošačima i trgovcima. Kako bi ispunio ugovorne obaveze, Geoplin je bio primoran da gas kupuje na berzi, gdje su cijene u tom trenutku bile znatno više.
Slovenački trgovac gasom je u decembru 2022. godine, pet mjeseci nakon prvog smanjenja isporuka ruskog gasa Sloveniji, uputio Gazprom Exportu zahtjev za otklanjanje povreda ugovora i nadoknadu štete. U slovenačkoj kompaniji tada su naveli da ugovor više nije održiv.
Zbog nastale situacije, Petrol se u tom periodu našao na ivici dokapitalizacije i potencijalne nacionalizacije, što je izbjegnuto tek nakon smirivanja cjenovnih oscilacija na tržištu prirodnog gasa.
