Sud blokirao odluku Trampove administracije da onemogući Harvardu da prima strane studente

Američki sudija danas je privremeno blokirao administraciju Donalda Trampa u pokušaju da oduzme Univerzitetu Harvard ovlašćenje da upisuje strane studente — politiku koju je ova institucija nazvala dijelom šireg nastojanja američkog predsjednika da joj se osveti jer je odbila da „se odrekne svoje akademske nezavisnosti“.

Odluka suda predstavlja privremeno olakšanje za hiljade međunarodnih studenata koji su bili suočeni s prinudnim prebacivanjem na druge ustanove, prema politici koju je univerzitet Kembridž iz Masačusetsa, nazvao „očiglednim kršenjem“ Ustava SAD i drugih saveznih zakona, i za koju je rekao da bi imala „trenutan i razoran efekat“ na univerzitet i više od 7.000 vlasnika viza, prenosi Reuters.

„Bez svojih međunarodnih studenata, Harvard nije Harvard“, navodi se u tužbi koju je ova 389 godina stara ustanova podnijela ranije u petak pred saveznim sudom u Bostonu. Harvard je ove školske godine upisao skoro 6.800 stranih studenata, što čini 27% ukupne studentske populacije.

Ovaj potez predstavlja najnoviju eskalaciju u širem sukobu između Harvarda i Bijele kuće, dok republikanska administracija pokušava da primora univerzitete, advokatske firme, medije, sudove i druge institucije koje cijene nezavisnost od stranačke politike da se usklade s njenom agendom.

Harvard se snažno suprotstavio Trampu, nakon što je prethodno tužio vladu kako bi povratio skoro 3 milijarde dolara u federalnim grantovima koji su bili zamrznuti ili ukinuti. U posljednjim nedjeljama, administracija je takođe predložila ukidanje izuzeća od poreza za Harvard, povećanje poreza na njegov fondaciju, kao i pokretanje istrage da li je prekršio zakone o građanskim pravima.

Leo Gerden, švedski student koji ove godine završava osnovne studije ekonomije i uprave na Harvardu, nazvao je presudu suda „velikim prvim korakom“, ali je rekao da se međunarodni studenti spremaju za dugu pravnu borbu koja će ih držati u neizvjesnosti.

„Ne postoji nijedna odluka ni Trampa, ni Harvarda, ni sudije, koja će staviti tačku na ovu tiraniju koju Tramp sprovodi“, rekao je Gerden.

Administracija Trampa može podnijeti žalbu na presudu savezne sutkinje Alison Barouz (Allison Burroughs). U izjavi za medije, portparolka Bijele kuće, Ebigejl Džekson (Abigail Jackson), rekla je: „Neizabrane sudije nemaju pravo da zaustave administraciju Trampa u vršenju legitimne kontrole nad imigracionom i politikom nacionalne bezbjednosti.“

Od Trampove inauguracije 20. januara, njegova administracija optužuje nekoliko univerziteta za ravnodušnost prema jevrejskim studenatima tokom masovnih protesta na kampusima protiv izraelske vojne akcije u Gazi. Harvard navodi da je petina njegovih stranih studenata 2024. godine dolazila iz Kine, glavnog geopolitičkog rivala Vašingtona.

U saopštenju od četvrtka o isključivanju Harvarda iz sertifikacije programa za studente i posjetioce na razmjeni koje bi stupilo na snagu od akademske 2025/2026. godine, sekretarka za unutrašnju bezbjednost Kristi Noem je, bez iznošenja dokaza, optužila univerzitet da „podstiče nasilje, antisemitizam i sarađuje sa Komunističkom partijom Kine“.

Univerzitet tvrdi da je posvećen borbi protiv antisemitizma i istraživanju kredibilnih optužbi o kršenju građanskih prava.

Harvardovi pravni izazovi prema administrativnoj politici oštro se razlikuju od ustupaka na koje je pristao Univerzitet Kolumbija, koji je popustio pod sličnim pritiskom. Kolumbija je pristala da reformiše disciplinske procese i revidira kurseve koji se tiču Bliskog istoka, nakon što je Tramp povukao 400 miliona dolara finansiranja, uz optužbu da ova ustanova nije učinila dovoljno da se suprotstavi antisemitizmu.

U svojoj kratkoj naredbi o dvonedjeljnoj suspenziji nove politike, sutkinja Boro je navela da je Harvard pokazao da bi mogao pretrpjeti štetu prije nego što se slučaj sasluša u potpunosti. Sutkinja, koju je imenovao demokratski predsjednik Barak Obama (Barack Obama), zakazala je ročišta za 27. i 29. maj kako bi se razmotrili naredni koraci. Barouz takođe vodi i Harvardovu tužbu u vezi sa grantovima, piše Reuters.

Rektor Harvarda, Alen Garber (Alan Garber), izjavio je da administracija nezakonito pokušava da preuzme kontrolu nad privatnim univerzitetom.

„Opoziv predstavlja nastavak niza vladinih poteza kojima se želi osvetiti Harvardu zbog našeg odbijanja da se odreknemo akademske nezavisnosti“, napisao je Garber u pismu zajednici Harvarda u petak.

U svojoj tužbi, Harvard navodi da bi opoziv primorao univerzitet da poništi prijem za hiljade ljudi i doveo bi u haos „nebrojene“ akademske programe, klinike, kurseve i istraživačke laboratorije — svega nekoliko dana pred diplomiranje. Takođe se navodi da opoziv krši Prvi amandman koristeći prisilu za regulisanje privatnog izražavanja mišljenja.