Influenseri najveća globalna prijetnja po tačnost informacija, a političari u velikom dijelu istočne Evrope

Tradicionalni mediji gube uticaj u Sjedinjenim Američkim Državama. Prvi put većina ljudi pristupa vijestima preko društvenih mreža i video platformi.

Međutim, prema izvještaju Rojtersovog (Reuters) instituta, to doprinosi širenju dezinformacija. Više od polovine ispitanika reklo je istraživačima da su zabrinuti za svoju sposobnost da razlikuju istinu od laži kada je riječ o vijestima na internetu.

Influenseri i internet ličnosti smatraju se najvećom globalnom prijetnjom, zajedno s nacionalnim političarima. Oba faktora navelo je 47% ispitanika.

Na regionalnom nivou, zabrinutost zbog influensera najizraženija je u afričkim zemljama poput Nigerije i Kenije, dok se političari vide kao najveća prijetnja u SAD-u, Španiji i velikom dijelu istočne Evrope, uključujući Srbiju, Slovačku i Mađarsku.

Pojava četbotova kao izvora vijesti

AI četbotovi i slični interfejsi počinju se pojavljivati kao izvor vijesti, iako u maloj mjeri. Samo 7% ispitanika reklo je da ih koristi za vijesti svake sedmice. Taj postotak je 15% kod osoba mlađih od 25 godina.

Publika u većini zemalja i dalje je skeptična prema korištenju vještačke inteligencije u vijestima. Ima više povjerenja kada su ljudi uključeni u proces.

„Ovi podaci mogu pružiti određenu utjehu novinskim organizacijama koje se nadaju da bi vještačka inteligencija mogla povećati vrijednost vijesti koje su stvorili novinari,“ navodi se u izvještaju.

„U tom smislu otkrivamo da ljudi i dalje najčešće navode pouzdane novinske brendove, uključujući javne servise u mnogim zemljama, kao mjesto na koje odlaze kada žele provjeriti je li neka informacija tačna ili lažna. Zajedno sa zvaničnim (vladinim) izvorima.“

Ovo je važno za sve starosne grupe, iako mlađi ljudi proporcionalno više koriste i AI četbotove i društvene mreže za provjeru informacija nego starije generacije.

Mreže napreduju u polarizovanim zemljama

Izvještaj ističe nacionalne razlike, pri čemu se SAD kreću ka onlajn izvorima vijesti bržim tempom od ostatka svijeta.

„Postotak onih koji navode društvene mreže kao svoj glavni izvor vijesti je, na primjer, relativno nepromijenjen u Japanu i Danskoj. Porastao je u zemljama s polarizivanom politikom, poput Velike Britanije (20%) i Francuske (19%)“, navode istraživači.

„Ali kada je riječ o ukupnoj zavisnosti, čini se da su SAD na drugačijem putu. Pridružuju se grupi zemalja iz Latinske Amerike, Afrike i dijelova Azije. Tamo su društvene mreže i politička polarizacija već duže dio svakodnevice.“

Uticaj podkastera

Postoji i izražen trend ka alternativnim medijima vođenim ličnostima, pri čemu više od jedne petine američkih ispitanika navodi da su naišli na vijesti ili komentare popularnog podkastera Džoa Rogana (Joe Rogan) tokom sedmice nakon inauguracije Donalda Trampa – uključujući neproporcionalno veliki broj mlađih muškaraca.

U međuvremenu, 14% je isto reklo za bivšeg voditelja Foks Njuza (Fox News) Takera Karlsona (Tucker Carlson). Među drugim često praćenim ličnostima su Megin Keli (Megyn Kelly), Kendis Ovens (Candace Owens) i Ben Šapiro (Ben Shapiro) s desnice, kao i Brajan Tajler Koen (Ben Shapiro) i Dejvid Pakmen (David Pakman) s ljevice. Velika većina najuticajnijih kreatora koji se bave politikom su muškarci.

Donald Tramp se u velikoj mjeri ulagivao podkasterima i Jutjuberima, dok je istovremeno ograničavao pristup tradicionalnim medijima na pres-konferencijama. Ovo je dodatno podstaklo nepovjerenje.

Prednosti i mane alternativnih sistema

„U zemljama u kojima je sloboda medija ugrožena, alternativni informativni sistemi takođe mogu predstavljati priliku da se pruže svježe perspektive i izazovu represivne vlasti u najboljem smislu“, navodi Rojters institut.

„Ali istovremeno, ove promjene mogu doprinijeti rastu političke polarizacije i grubosti u online debatama.“

Emma Woollacott, saradnica Forbesa

U.S. Turns To Social Media For News – But Fears Of Misinformation Rise