Dogovor o novim pravilima u EU: Digitalna dozvola, probni period i vožnja uz pratioca

Predstavnici Evropskog parlamenta i Evropskog Savjeta postigli su dogovor o novim pravilima kojima uvode digitalnu vozačku dozvolu, probni period za nove vozače, kao i sistem „vožnje uz pratnju“.

Dogovor o izmjenama direktive o vozačkim dozvolama postignut je rano u utorak, a cilj je poboljšanje bezbjednosti na putevima širom Evrope, gdje se godišnje izgubi skoro 20.000 života, saopštio je Evropski parlament.

Obuka o korišćenju telefona i vožnji u opasnim uslovima

Poslanici Evropskog parlamenta uspjeli su da u direktivu uključe nove zahtjeve kako bi vozači bili bolje pripremljeni za stvarne uslove vožnje i razvili dovoljnu svijest o riziku za pješake, djecu, bicikliste i druge ranjive učesnike u saobraćaju.

Za dobijanje dozvole, vozači će morati da nauče o rizicima odvraćanja pažnje i bezbjednosnim posljedicama korišćenja telefona tokom vožnje, o mrtvim uglovima, sistemima pomoći vozačima, bezbjednom otvaranju vrata, te vožnji po snijegu i klizavim putevima.

Vozačka dozvola u mobilnom telefonu

Digitalna vozačka dozvola, dostupna putem pametnog telefona u okviru EU digitalnog novčanika, postaće glavni format u EU. Države članice će imati rok od pet godina i šest mjeseci od stupanja novih pravila na snagu da to sprovedu.

Međutim, poslanici su osigurali da vozači i dalje mogu da zatraže fizičku vozačku dozvolu ako to žele.

Dvije godine probnog perioda za nove vozače, ograničenje alkohola

Prvi put, EU pravila će propisati probni period od najmanje dvije godine za nove vozače. Oni će biti podložni strožim pravilima i kaznama za vožnju pod dejstvom alkohola i nepoštovanje upotrebe pojasa ili sistema za djecu.

Poslanici su osigurali da se u tekstu podstaknu politike nulte tolerancije na alkohol i drogu u saobraćaju, koja bi zabranila konzumaciju svim vozačima.

Niža starosna granica za profesionalne dozvole, uvođenje vozača-pratilaca

Kako bi se ublažio nedostatak profesionalnih vozača, minimalna starost za dobijanje dozvole za kamion biće snižena sa 21 na 18 godina, a za autobus sa 24 na 21 godinu, pod uslovom da kandidat ima sertifikat profesionalne kompetencije.

Države članice mogu dozvoliti 17-godišnjacima da voze kamion ili kombi isključivo na svojoj teritoriji, uz pratnju iskusnog vozača. Ovaj sistem praćene vožnje biće šire primjenjivan i za vozače automobila u cijeloj EU.

Važenje dozvola i zdravstvene provjere

Dogovoreno je da vozačke dozvole za automobile i motocikle važe 15 godina. Države članice mogu skratiti ovaj rok na 10 godina ako se dozvola koristi i kao lična karta. Dozvole za kamione i autobuse moraće se obnavljati svakih pet godina.

Države članice mogu skratiti rok važenja dozvola za starije vozače (65+ godina).

Prije izdavanja prve dozvole, vozač će morati da prođe ljekarski pregled, uključujući provjeru vida i kardiovaskularnog stanja.

Međutim, za vozače automobila i motocikala, države članice mogu umjesto toga koristiti samoprocjene ili druge alternativne mjere prilikom obnove dozvole.

Na inicijativu poslanika, nacionalne vlasti biće ohrabrene da unaprijede javnu svijest o minimalnim standardima fizičke i mentalne spremnosti za vožnju.

Izvjestiteljka Evropskog parlamenta, Jutta Paulus (Zeleni, Njemačka rekla je da nova direktiva o vozačkim dozvolama ljudima olakšava život – digitalnija je, fleksibilnija i sa manje birokratije.

„Istovremeno, šaljemo jasnu poruku u korist veće bezbjednosti na putevima u skladu s Vizijom nula: manje nesreća, manje povrijeđenih i manje poginulih“.

„Takođe uvodimo jedinstvene standarde širom Evrope i olakšavamo mladima ulazak u vozačku profesiju. Dodatno jačamo dobrovoljne službe civilne zaštite i rješavamo manjak kvalifikovanih radnika u sektoru transporta. Na kraju, obezbjeđujemo da se nikome ne ograničava pravo na vožnju zbog dugih administrativnih procedura.“

Sljedeći koraci

Preliminarni dogovor još mora da bude zvanično odobren od strane Savjeta i Parlamenta. Države članice EU imaće četiri godine da prenesu nova pravila u nacionalno zakonodavstvo i pripreme njihovu primjenu.

Revidirana pravila o vozačkim dozvolama dio su paketa o bezbjednosti saobraćaja koji je Evropska komisija predstavila u martu 2023. godine. Cilj je povećanje bezbjednosti za sve učesnike u saobraćaju i dostizanje nultog broja poginulih u drumskom saobraćaju EU do 2050. godine („Vizija nula“).

Paket takođe uključuje i pravila o oduzimanju dozvola, o kojima se još pregovara u Parlamentu i Savjetu.