Svakog dana jedan novi milijarder: Zašto je 2025. bila najbolja godina u istoriji za najbogatije

Brzorastuće akcije u oblasti vještačke inteligencije, velike IPO emisije i Ilon Mask (Elon Musk) pokrenuli su „milijardersku groznicu“ ove godine.

Matična kompanija Njujorške berze objavila je 7. oktobra da ulaže dvije milijarde dolara u startap za tržišne usluge Polimarket (Polymarket). Kompanija je procijenjena na devet milijardi dolara. Ovaj dogovor predstavljao je veliku pobjedu za petogodišnju firmu i za njenog 27-godišnjeg osnivača, Šejna Koplana (Shayne Coplan). On je odmah postao najmlađi milijarder u svijetu koji je sam stvorio svoje bogatstvo. Njegova vladavina nije potrajala ni tri nedjelje.

Naime, 27. oktobra, startap za regrutaciju zasnovanu na vještačkoj inteligenciji, Merkor (Mercor), objavio je da je prikupio sredstva od nekoliko vodećih investitora pri procjeni vrijednosti od 10 milijardi dolara. Dovoljno da trojica osnivača postanu najmlađi milijarderi svih vremena koji su sami zaradili bogatstvo, sa po 22 godine. Nadmašili su Koplana za pola decenije i čak oborili rekord Marka Zakerberga (Mark Zuckerberg), koji je postao milijarder 2008. sa 23 godine.

Slična borba vodila se i za titulu najmlađe milijarderke koja je zaradila svoj novac. Tejlor Svift (Taylor Swift), 36, držala je prvo mjesto od 2023. godine. Zatim je došla Lusi Guo (Lucy Guo), suosnivačica Scale AI, tada stara 30 godina, kada je Scale u aprilu objavio prodaju akcija. Potom je 29-godišnja Luana Lopes Lara, bivša balerina iz Brazila, preuzela titulu kada su privatni investitori procijenili njen startap za predikciju tržišta Kalshi na 11 milijardi dolara ranije ovog mjeseca. Takav je tempo stvaranja bogatstva u 2025. godini.

Gotovo 50% više milijardera nego prije pet godina

Tokom prošle godine, na planeti je nastalo više od 340 novih milijardera, otprilike jedan dnevno. U SAD, Kini, Indiji, Rusiji i mjestima kao Sent Kits i Nevis i Albanija. Sada ima više milijardera nego ikada ranije: rekordnih 3.148, što je gotovo 50% više nego prije pet godina.

Kada je Forbes 1987. objavio prvu međunarodnu listu, bilo je samo 140 milijardera širom svijeta. Milijarderska populacija je sada bogatija nego ikada. Kako ukupno (18,7 biliona dolara, što je porast od 10 biliona od 2020), tako i prosječno (5,9 milijardi dolara, u poređenju sa četiri milijarde tada). Rekordnih 19 osoba sada su centibilioneri, sa bogatstvom od najmanje 100 milijardi dolara. Prije šest godina bio je samo jedan – Džef Bezos (Jeff Bezos) iz Amazona.

Sva ta bogatstva pretvorila su se i u moć. Oko 135 milijardera uložilo je novac u predsjedničke izbore u SAD 2024. Mnogi su tokom godine stali uz američkog predsjednika-milijardera. Donirali su milione za njegovu inauguraciju, gdje su milijarderi poput Bezosa, Zakerberga, Tima Kuka (Tim Cook) i Sundara Pičaja (Sundar Pichai) dobili istaknuta mjesta koja su obično rezervisana za porodicu predsjednika, bivše predsjednike i visoke državne zvaničnike. Donirali su milione za projekat Bijele kuće sa balonom. Neki od njih su čak postali članovi njegovog kabineta, najbogatijeg u istoriji SAD.

Prošle nedjelje, milijarder Džared Ajzakmen (Jared Isaacman) potvrđen je za čelnika NASA, dan nakon što se milijarderka i velika donatorka Miriam Adelson našalila da bi Trampu dala još 250 miliona dolara za treći mandat. Nedjelju ranije, poljoprivredni milijarder Andrej Babiš položio je zakletvu kao premijer Češke. To je najnoviji znak da je cio svijet sada više nego ikada u eri milijardera.

Fenomen Mask

Sve počinje od vrha. Ilon Mask je počeo godinu sa bogatstvom od 421 milijardi dolara. Zatim je oborio niz rekorda. Prvi čovjek sa 500 milijardi, u oktobru; prvi sa 600 milijardi, 15. decembra; zatim prvi sa 700 milijardi, 19. decembra. Akcije njegove kompanije za električne automobile porasle su skoro 30%. A vrijednost njegovog raketnog preduzeća Spejs-eks (SpaceX) više je nego udvostručena, na 800 milijardi.

Mask je ove godine do 22. decembra dodao 333 milijarde dolara svom bogatstvu, više nego cjelokupna imovina druge najbogatije osobe u svijetu, suosnivača Gugla (Google) Lerija Pejdža (Larry Page), koja iznosi 255 milijardi. Drugim riječima, Mask je samo u 2025. stvorio više bogatstva nego što je bilo ko drugi na planeti tokom cijelog života.

Sa neto bogatstvom od 754 milijarde dolara, Mask je bogatiji od „najsiromašnijih“ 620 milijardera na planeti zajedno. Ipak, Mask nije imao najuspješniji dan u 2025. Taj rekord drži suosnivač Orakla (Oracle), Leri Elison (Larry Ellison). Akcija softverskog giganta 10. septembra skočila je 36%, uprkos tome što kompanija nije ispunila očekivanja o kvartalnoj prodaji i zaradi, zahvaljujući velikim projekcijama prihoda od klaud infrastrukture pokrenutim AI bumom. Milijarder Elison, koji posjeduje oko 40% akcija Orakla, dodao je skoro 100 milijardi dolara svom bogatstvu.

Akcije su od tada pale 40%, ali Elison (koji je dio godine proveo pomažući u preuzimanjima Paramaunta (Paramount) i TikToka (TikTok)) i dalje se procjenjuje na 250 milijardi dolara. To je rast od 41 milijardu od početka 2025. Pejdž i njegov Gugl partner Sergej Brin (Sergey Brin) zajedno su ove godine bogatiji za 185 milijardi dolara.

U međuvremenu, akcije proizvođača grafičkih čipova Envidija (Nvidia) porasle su 33% u 2025. i povećale bogatstvo suosnivača Džensena Huanga (Jensen Huang) za 42 milijarde ove godine.

Japanski tajkun Masajoši Son (Masayoshi Son), koji je doveo investicionog giganta Softbank do toga da postane jedan od najvećih investitora u AI, bogatiji je za 25 milijardi u 2025.

AI promijenio sve

Tu je i „milijarderska groznica“ novih milijardera koji su se ove godine prvi put probili na rang-listu zahvaljujući AI talasu. Neki razvijaju velike jezičke modele, poput Lianga Vengfenga (Liang Wenfeng) iz Kine, koji je lansirao DipSik (DeepSeek) 2023. i ušao u „klub tri zareza“ u januaru. Tada je njegov R1 model osvojio svijet, tvrdeći da može da parira performansama ČetGPT-a (ChatGPT) po nižoj cijeni.

Sedam bivših zaposlenih u OpenAI koji su osnovali AI gigant Antropik (Anthropic) takođe su novi milijarderi. Kompanija koja stoji iza četbota Klod (Claude) iskusila je skok vrijednosti sa 18 milijardi na 61,5 milijardi, pa na 183 milijarde, sve u roku od jedne godine.

Drugi se bogate tako što snabdijevaju AI bum. Akcije ISU Petasysa, malo poznatog južnokorejskog proizvođača štampanih ploča, porasle su ove godine više od 360%. To je predsjednika Kima Sang-beoma učinilo novim milijarderom. Četiri bivša izvršna direktora američkih proizvođača čipova Envidija i AMD postali su novi kineski milijarderi kao suosnivači firmi za poluprovodnike koje teže da postanu Envidija i AMD Kine.

Džitendra Mohan (Jitendra Mohan) i Sandžaj Gadžendra (Sanjay Gajendra) zajedno su osnovali kalifornijsku firmu Astera Labs, koja snabdijeva tehnologije za mreže u data centrima, 2017. godine. I to nakon što su shvatili da povezivanje ne prati napredak u AI i mašinskom učenju. Akcije su porasle 140% otkako su firmu izveli na berzu 2024. godine. To je obojicu svrstalo u red milijardera.

U međuvremenu, tri nova milijardera iza KorViva (CoreWeave) izgradila su imperiju iznajmljujući oko 250.000 GPU jedinica kompanijama koje se bave vještačkom inteligencijom u tridesetak data centara širom SAD i Evrope. Akcije su se više nego udvostručile od njihovog IPO-a u martu.

Puno posla u AI

Tu je i Fermi Amerika (Fermi America), koja gradi ogroman data centar u Teksasu namijenjen AI zakupcima. Fermi je izašao na berzu u oktobru sa procjenom vrijednosti od 12,5 milijardi dolara – što je suosnivače Tobija Nojgebauera (Toby Neugebauer) i Grifina Perija (Griffin Perry) učinilo milijarderima, a Perijevog oca, bivšeg guvernera Teksasa i američkog sekretara za energetiku Rika Perija (Rick Perry), centimilionerom.

Sve to uprkos činjenici da Fermi još nije ostvario ni cent prihoda i da je najmanje godinu dana udaljen od završetka prve faze izgradnje. Akcije su pale 70% od izlaska na berzu, što je Grifina Perija izbacilo iz redova milijardera. Ali kompanija i dalje vrijedi više od pet milijardi, a Nojgebauer i dalje posjeduje desetocifrenu imovinu.

Ostali AI moguli ušli su u redove milijardera zahvaljujući kablovima za data centre, „vajb kodingu“, označavanju podataka, AI agentima za korisničku podršku, kloniranju glasa pomoću AI, pa čak i AI-pokretanoj igrici za upoznavanje.

Od raketa do filmova

Međutim, „milijarderska“ groznica se širi i van vještačke inteligencije. U junu, Sirkle (Circle), kompanija za kriptovalute koja stoji iza stejblkoina USDC, postala je prvi izdavalac stejblkina koji je izašao na berzu, u IPO-u koji je suosnivača Džeremija Alera (Jeremy Allaire) učinio milijarderom.

Sljedećeg mjeseca, Dilan Fild (Dylan Field) je izveo na berzu svoju firmu za dizajnerski softver Figma, postavši multi-milijarder u procesu. Njegov suosnivač, Evan Volas (Evan Wallace), takođe je postao novi milijarder.

Akcije Kadre Holdingsa (Cadre Holdings), čiji proizvodi uključuju pancire i odijela za deaktivaciju bombi za kupce kao što je američki ICE (ICE), dobile su podsticaj od povećane potrošnje na odbranu u SAD i Evropi, pomažući izvršnom direktoru Vorenu Kandersu (Warren Kanders) da postane milijarder.

Porast od 300% akcija AST SpejsMobajla (AST SpaceMobile), koji se takmiči sa Maskovim Spejs-eksom u izgradnji satelita za direktnu širokopojasnu vezu sa mobilnim telefonima, katapultirao je osnivača Ejbela Avelana (Abel Avellan) u sferu superbogatih.

Stiv Hafmen (Steve Huffman) je zaradio bogatstvo kao suosnivač društvene mreže Redit (Reddit). Holivudska legenda Džejms Kameron (James Cameron) sticao je bogatstvo filmskim hitovima. Teniska legenda Rodžer Federer (Roger Federer) probio se na listu ove godine.

Ove godine novi milijarderi vrijedni 876 milijardi

Sveukupno, svijet je u posljednjih 12 mjeseci dobio nove milijardere u vrijednosti od kombinovanih 876 milijardi dolara. To je oko 5% ukupnog globalnog bogatstva milijardera. Gotovo 40% novih milijardera u 2025. su Amerikanci, ali ova „milijarderska žurka“ obuhvatila je 32 zemlje, uključujući 35 novih kineskih građana, 15 novih Indijaca i 15 novih Rusa.

Njemački biznismen Klemens Fišer (Clemens Fischer) obogatio se izgradnjom i prodajom serije firmi za ljekove i suplemente bez recepta. Sada pokušava da razvije lijek na bazi kanabisa koji bi zamijenio opioide.

U međuvremenu, Albanija je dobila svog prvog milijardera ove godine, u oblasti nekretnina i maloprodaje, Samira Manea. On je pobjegao od komunističkog režima u zemlji početkom 1990-ih i nastanio se u Austriji. Stekao je prvo bogatstvo, a zatim se vratio da pokrene prvi šoping mol na periferiji Tirane.

Dvije trećine ovog novog bogataškog talasa stvorilo je svoje bogatstvo samostalno. Uključujući 11 novih milijardera mlađih od 30 godina, čime je globalni broj dostigao rekordnih 13.

Ostali – uključujući tri ćerke vlasnika Indijanapolis Koltsa (Indianapolis Colts) Džima Irseja (Jim Irsay) (preminuo u maju), pet nasljednika italijanskog modnog dizajnera Đorđa Armanija (Giorgio Armani) (preminuo u septembru) i pet članova porodice iza kompanije Medlajn (Medline), koja je imala IPO godine pridružili su se listi milijardera starom, tradicionalnom metodom – nasljeđem.

A ono što je zanimljivo kod onih koji steknu ovo bogatstvo jeste da obično ostaju bogati. Čak i sa svim ovim novim licima, gotovo 85% trenutnih milijardera započelo je godinu kao milijarderi. Četvrtina njih ulazi u 2026. bogata ili bogatija nego što su bili prije godinu dana. To ostavlja klasu milijardera u dobroj poziciji za još jednu godinu sa mnogim „srećnim prinosima“.

Chase Peterson-Withorn, Forbes

Inside The Billionaire Bubble: Why 2025 Was The Best Year In History For Billionaires