Najvrijedniji timovi Formule 1 u 2025.
Kada je prošle nedelje objavljeno da je Toto Volf (Toto Wollf), milijarder i šef tima Mercedes Formula 1, u poodmaklim pregovorima da proda manjinski udio milijarderu Džordžu Kercu (George Kurtz), suosnivaču Kraudstrajka (CrowdStrike), to je bio najjasniji znak do sada da je sport ušao u novu finansijsku brzinu.
Cijena u Volfovom dogovoru, oko šest milijardi dolara, predstavlja skok od 58% u odnosu na procjenu Forbesa od prije dvije godine. Postavlja Mercedes među najvrijednije sportske timove u svijetu. Srebrne strijele sada se kotiraju više od osam NFL franšiza, 24 NBA tima, 28 MLB timova i svih 32 NHL timova. Da ne pominjemo sve evropske fudbalske klubove osim Real Madrida i Mančester junajteda.
A Mercedes čak nije ni na „pol poziciji“ kada je riječ o vrijednosti u Formuli 1. To je Ferari (Ferrari), najlegendarniji tim u sportu. Njegova vrijednost je 6,5 milijardi dolara zahvaljujući svom jedinstvenom statusu, prema procjenama Forbesa.
Prosječna vrijednost F1 timova
Svih 10 F1 timova vrijedi 1,5 milijardi dolara ili više. To je prag koji su prije dvije godine prelazile samo četiri ekipe. Prosječna vrijednost tima skočila je na 3,6 milijardi, što je rast od 89% u odnosu na 2023.
Taj rast odražava brzinu kojom raste biznis Formule 1. Prosječni prihodi timova prošle godine dostigli su procijenjenih 430 miliona dolara. Time je nastavljen višegodišnji niz dvocifrenih stopa rasta. Mercedesov prihod od 799 miliona dolara u 2024. (najveći u seriji) svrstava ga na deseto mjesto među svim sportskim timovima u svijetu u ekvivalentnom periodu.
Ali ubrzano povećanje vrijednosti timova još je više povezano s promjenom profitabilnosti nakon uvođenja ograničenja budžeta 2021. Ovaj sistem, koji ograničava potrošnju timova u mnogim segmentima vezanim za dizajn i izgradnju bolida na oko 170 miliona dolara ove sezone, osmišljen je da izjednači uslove nakon „trke u naoružanju“ koja je gurala budžete najboljih timova i preko 400 miliona dolara godišnje.
Interesovanje investitora za F1 timove
Kada su najveći potrošači obuzdani od svojih najgorih impulsa, šest timova je prošle godine poslovalo pozitivno, prema procjenama Forbesa. Oni koji i dalje posluju s gubitkom su „jedan, dva ili tri sponzora daleko od profitabilnosti. Niko više nije toliko daleko“, kaže jedan insajder Formule 1. Meklaren (McLaren), koji je 2018. imao gubitak od 137 miliona dolara, zabilježio je operativni profit od 61 milion u 2024. Mercedes je ostvario 202 miliona dolara profita, čineći ga jednim od najprofitabilnijih sportskih timova u svijetu.
Kao rezultat toga, investitori jure da uđu u sport u kojem finansijska stabilnost nije bila zagarantovana sve do prije nekoliko godina. Proizvođač energetskih napitaka Red Bull, koji posjeduje dva tima Formule 1 – Red Bull Rejsing (Red Bull Racing) i Rejsing Buls (Racing Bulls) – navodno je odbio ponudu od 2,3 milijarde dolara za svoj mlađi tim. Istovremeno, predstojeća prodaja udjela u Mercedesu procijenjena je na oko 7,1 puta prihod iz prethodne godine. Tri druge nedavne F1 transakcije pratile su slični multiplikatori.
U septembru, vlasnici Meklaren Rejsinga (McLaren Racing), grupe koja obuhvata Meklaren F1 tim i druge programe u moto-sportu poput Indi kara (IndyCar), otkupili su udjele manjinskih akcionara po vrednovanju od oko 4,5 milijardi dolara, odnosno 6,4 puta prihod grupe u 2024. (Forbes procjenjuje da F1 tim sam vrijedi oko 4,4 milijarde). Taj otkup uslijedio je nakon dva posla u vezi sa Aston Martinom. To je bila prodaja manjinskog udjela prošle godine po procijenjenoj vrijednosti od oko 2,3 milijarde dolara, 7,4 puta prihodi, kao i dogovor u julu vrijedan oko 3,2 milijarde dolara (8,6 puta prethodna sezona).
Veliki rast multiplikatora
Uporedite to sa prodajom manjinskog udjela u Aston Martinu 2023. za oko 1,2 milijarde (5,3 puta godišnji prihod) ili sa transakcijom od oko 900 miliona dolara za manjinski udio u Alpini iste godine po multiplikatoru od 2,8. Najnovije procjene vrijednosti za svih 10 Formula 1 timova, koje je uradio Forbes, iznose oko osam puta prosječni prihodi iz prethodne godine. To je rast sa 2,3 puta u 2019. i 4,9 puta u 2023.
„To je ogroman rast vrednovanja, ali to je jednostavno realnost“, kaže jedan F1 investitor. „U nekom trenutku, morate samo da prihvatite stanje stvari“.
Ipak, ti multiplikatori i dalje su ispod prosjeka u NFL-u (10,7) i NBA-u (12,9). Postoje i razlozi za skepticizam. Kao prvo, vlasnici F1 timova u krajnjoj liniji ne kontrolišu seriju ni njen intelektualni kapital. Formula 1 je u vlasništvu kompanije Liberty Media Corporation od 2017. Većina u sportu takođe priznaje da, iako se očekuje dalji rast, on neće biti tako brz kao prethodnih godina. Zato se neki investitori pitaju da li su timovi trenutno precijenjeni. Posebno oni u donjoj polovini finansijske tabele još ne opravdavaju svoje visoke vrijednosti komercijalnim rezultatima. Možda su godinama udaljeni od profitabilnosti, naročito jer će limit troškova biti povećan na 215 miliona dolara naredne sezone.
Malo događaja u odnosu na druge sportove
Tu je i pitanje „inventara“. Kalendar Formule 1 ima 24 trke. To je značajno manje događaja nego NFL-ovih 272 utakmice regularne sezone ili 1.230 NBA mečeva. To znači manje prilika za prodaju televizijskih prava i premium ulaznica. Takođe, samo određena količina prostora postoji na šasiji bolida za brendiranje sponzora. Štaviše, prema novim tehničkim pravilima, F1 bolidi će sljedeće godine biti manji.
Pored svega toga, iako će Epl TV (Apple TV) od naredne sezone postati američki dom svih F1 trka u petogodišnjem ugovoru vrijednom oko 140 miliona dolara godišnje (umjesto ESPN-ovog dosadašnjeg ugovora vrijednog oko 85 miliona godišnje), serija još nije osvojila najlukrativnije medijsko tržište u svijetu. Prosječno 1,4 miliona gledalaca u SAD pratilo je trke ove godine do septembra. To je oko polovine publike Naskara (Nascar).
Ulazak Kadilaka
Ali insajderi Formule 1 vjeruju da je „pod“ vrednovanja sada znatno viši, s obzirom na to da Kadilak (Cadillac) plaća više od milijardu dolara (uključujući početne troškove i „antidilution“ naknadu od 450 miliona) kako bi se sljedeće sezone pridružio seriji kao 11. tim. Neki su oprezno optimistični da bi tim sa američkim brendom mogao dodatno da poveća bazu navijača u SAD. Ona je već porasla zahvaljujući Netflixovoj dokumentarnoj seriji „Drive to Survive“ i holivudskom filmu „F1“ u kojem glumi Bred Pit (Brad Pitt).
Tu su i druge zemlje širom svijeta koje bi mogle dodatno da podignu biznis. Ne samo kroz ugovore o TV pravima, već i velikom spremnošću da plate više za domaćinstvo trke. (Na primjer, Džeda navodno plaća 55 miliona dolara godišnje za domaćinstvo Velike nagrade Saudijske Arabije. To je više nego dvostruko od onoga što izdvajaju neke evropske trke).
Najveća prednost serije, međutim, možda je njena „oskudica“, sa samo 11 timova na startnoj poziciji nakon širenja sa Kadilakom. Dugačka lista investitora i dalje čeka na priliku da uđe. „Mislim da je greška pokušavati primijeniti veoma kompleksne finansijske modele na ovo“, kaže jedan F1 investitor. „Sva pravila prestaju da važe kada tržišna dinamika izgleda ovako“.
A naravno, tu su i profitne brojke Mercedesa, Meklarena i ostalih vrhunskih timova.
„U F1 ste ranije imali imovinu nalik pojedinim bejzbol timovima. Oni su svake godine gubili ogroman novac“, kaže drugi insajder serije. „Sada imate imovinu koja, ako uporedimo prosječne MLB, NBA, NHL i NFL timove, najviše liči na NFL. Dakle sada imate imovinu [u vrhunskim timovima Formule 1] koja je strukturalno profitabilna. To je nevjerovatno“.
F1 timovi po vrijednosti (u dolarima)
1. Ferrari, 6,5 milijardi
| Prihod: 670 miliona | Operativni profit: 80 miliona | Direktor tima: Frederik Vaser (Frédéric Vasseur) |
2. Mercedes, 6 milijardi
| Prihod: 799 miliona | Operativni profit: 202 miliona | Direktor tima: Toto Volf (Toto Wollf) |
3. Meklaren (McLaren) 4,4 milijardi
| Prihod: 614 miliona | Operativni profit: 61 milion | Direktor tima: Andrea Stela (Andrea Stella) |
4. Red Bul Rejsing (Red Bull Racing) 4,35 milijardi
| Prihod: 618 miliona | Operativni profit: 26 miliona | Direktor tima: Loren Mekis (Laurent Mekies) |
5. Aston Martin – 3,2 milijarde
| Prihod: 353 miliona | Operativni profit: -18 miliona | Direktor tima: Endi Kauel (Andy Cowell) |
6. Vilijams (Williams) 2,5 milijardi
| Prihod: 245 miliona | Operativni profit: -36 miliona | Direktor tima: Džejms Vauls (James Vowles) |
7. Alpina, 2,45 milijardi
| Prihod: 300 miliona | Operativni profit: -13 miliona | Direktor tima: Flavio Brijatore (Flavio Briatore) |
8. Zauber (Sauber) 2,4 milijardi
| Prihod: 240 miliona | Operativni profit: -25 miliona | Direktor tima: Džonatan Vitli (Jonathan Wheatley) |
9. Rejsing Buls (Racing Bulls) 2,3 milijardi
| Prihod: 318 miliona | Operativni profit: 5 miliona | Direktor tima: Alan Perman (Alan Permane) |
10. Has (Haas) 1,5 milijardi
| Prihod: 150 miliona | Operativni profit: 9 miliona | Direktor tima: Ajao Komacu (Ayao Komatsu) |
Brett Knight, Forbes
Formula 1’s Most Valuable Teams 2025