Od Vorhola do Pikasa: Ko su najbogatiji kolekcionari umjetnina u svijetu?
Kolekcionari imaju značajnu ulogu u oblikovanju priče o umjetnosti. Osim što ulažu ogromne svote u svoje kolekcije, oni oblikuju i tržište za najrjeđe umjetnine.
Umjetnost je subjektivna, a oni koji imaju istančan osjećaj za nju mogu zaista prepoznati remek-djela. Neki od najuticajnijih svjetskih milijardera dokazali su svoju sposobnost da cijene neprocjenjiva djela. Budući da je veliko bogatstvo ključno za sticanje takvog kulturnog starateljstva, milijarderi širom svijeta istaknuto se pojavljuju na listi najbogatijih sakupljača umjetnina.
Pored milijardera, mnoge holivudske zvijezde takođe posjeduju bogate kolekcije umjetnina. Kolekcija Bijonse (Beyonce) i Džeja Zija (Jay-Z), na primjer, smatra se posebno raskošnom. Par aktivno podržava umjetnike u usponu i marginalizovane glasove u svijetu savremene umjetnosti.
Slično tome, Leonardo Dikaprio (Leonardo DiCaprio) je još jedna holivudska zvijezda s velikom strašću prema umjetnosti. Prema časopisu Far Out, smatra se da njegova kolekcija uključuje mali crtež iz 1939. Pabla Pikasa (Pablo Picasso), kao i djela poput „Mononokea“ Takašija Murakamija (Takashi Murakami).
Kada je riječ o najbogatijim svjetskim kolekcionarima umjetnina, na vrhu liste nalaze se tajkuni poput Fransoa Pinoa (François Pinault), Bernara Arnoa (Bernard Arnault) i drugih.
Ko ima najskuplju sliku u svijetu?
Prema Njujork tajmsu (New York Times), „Spasitelj svijeta“ (Salvator Mundi) Leonarda da Vinčija (Leonardo da Vinci) najskuplja je slika ikada prodata. Kupio ju je saudijski princ Bader bin Abdulah bin Mohamed bin Farhan al-Saud (Bader bin Abdullah bin Mohammed bin Farhan Al-Saud).
Pogled na najbogatije svjetske kolekcionare umjetnina
Bernar Arno (Bernard Arnault)
Prema portalu Prestigeonline.com, Bernar Arno, predsjednik i izvršni direktor luksuznog konglomerata LVMH, ujedno i najbogatiji čovjek u Evropi, gaji dvije velike strasti – biznis i umjetnost. Arno je značajno doprinio oboma.
Od kada se 1997. prvi put pojavio na listi milijardera s bogatstvom od 3,1 milijardu dolara, do umnožavanja tog bogatstva kroz razvoj LVMH-a u globalnog giganta, Arnoovo carstvo svjedoči o njegovom izuzetnom poslovnom instinktu.
Iako je tačna vrijednost njegove umjetničke kolekcije nepoznata, Arno posjeduje modernistička i savremena djela procijenjena na stotine miliona eura. U njegovoj privatnoj kolekciji nalaze se djela Žan-Mišela Baskijata (Jean-Michel Basquiat), Džefa Kunsa (Jeff Koons) i Demijena Hirsta (Damien Hirst). Francuz je takođe sakupio remek-djela umjetnika kao što su Filip Pareno (Philippe Parreno) i Bertran Lavije (Bertrand Lavier). Kao san svakog kolekcionara, Arno posjeduje i radove Endija Vorhola (Andy Warhol), Iv Klajna (Yves Klein) i Pabla Pikasa.
Osim što posjeduje djela vrijedna milione, Arno je sarađivao s umjetnicima kroz svoje brendove. Njegove saradnje uključuju Takašija Murakamija (Takashi Murakami), koji je za Luj Viton (Louis Vuitton) dizajnirao torbe 13 godina, do završetka saradnje 2022, i Džefa Kunsa (Jeff Koons), koji je kreirao posebno izdanje pakovanja za Dom Perinjon (Dom Perignon).
Arno je doprinio svijetu umjetnosti i kroz filantropiju, sponzorišući instalacije i izložbe, te osnivanjem Fondacije Luj Viton (Fondation Louis Vuitton), muzeja savremene umjetnosti u Parizu koji je projektovao Frenk Geri (Frank Gehry).
Fransoa Pino (François Pinault)
Francuski milijarder Fransoa Pino poznat je po impozantnoj kolekciji procijenjenoj na milijarde. Nalazi se na 54. mjestu Forbesove liste milijardera i sakuplja umjetnine više od 30 godina.
Osnivač kompanije Kering, koji je 1999. kupio većinski udio u Gućiju (Gucci), posjeduje kolekciju s više od 500 djela. Neka od njih izložena su u Pinault Collection u Palaco Grasi (Palazzo Grassi) u Veneciji. Finansirao je i muzeje Punta della Dogana i Palaco Grasi. Njegova kolekcija uključuje djela Demijena Hirst, Sindi Šermen (Cindy Sherman), Pabla Pikasa i Vilema de Kuninga (Willem de Kooning).
Jedna od njegovih najvećih kupovina bila je Mondrijanova slika „Tableau Losangique II“, kupljena 1990. za 8,8 miliona dolara.
Braća Ezra i Dejvid Nahmad (Ezra & David Nahmad)
Braća Ezra i Dejvid Nahmad poznata su po jednoj od najvrjednijih kolekcija umjetnina u svijetu. Njihova zbirka uključuje djela Monea (Claude Monet), Matisa (Henri Matisse), Renoara (Pierre-Auguste Renoir) i više od 300 Pikasovih radova, ukupne vrijednosti oko milijardu dolara.
Umjetnine čuvaju u specijalizovanom skladištu u Ženevi, a porodica Nahmad igra važnu ulogu na međunarodnom tržištu umjetnina, dok nova generacija nastavlja tradiciju kroz galerije u Londonu i Njujorku.
Stiv Koen (Steve Cohen)
Američki milijarder i vlasnik hedž fonda Point72 uložio je bogatstvo u sport i umjetnost. Kupio je Njujork Metse (New York Mets) 2020. za rekordne 2,4 milijarde dolara.
Njegova privatna kolekcija obuhvata djela Pikasa, Džeksona Poloka (Jackson Pollock), Vorhola i drugih. Koen je platio 55 miliona dolara za Pikasov „Le Rêve“ i 91,1 milion za skulpturu „Rabbit“ Džefa Kunsa.
Dejvid Gefen (David Geffen)
Osnivač muzičkih kuća Asylum Records, Geffen Records i filmskog studija DreamWorks, Gefen je i veliki kolekcionar umjetnosti. U njegovoj kolekciji nalaze se djela Džaspera Džonsa (Jasper Johns), de Kuninga i Poloka.
Čarls Sači (Charles Saatchi)
Britanski milijarder Čarls Sači osnovao je Saatchi Gallery u Londonu, poznatu po izložbama savremene umjetnosti i promociji mladih umjetnika. Njegova kolekcija uključivala je djela Vorhola, Anselma Kifera (Anselm Kiefer) i Donalda Džada (Donald Judd). Veliki dio kolekcije donirao je galeriji za javno prikazivanje.
Filip Nijarhos (Philip Niarchos)
Sin grčkog brodovlasnika Stavrosa Nijarhosa (Stavros Niarchos) naslijedio je impresivnu kolekciju, uključujući Van Gogov (Vincent van Gogh) autoportret i Pikasovo „Yo, Picasso“. Proširio ju je djelima savremene umjetnosti, među kojima su i radovi Murakamija i Vorhola.
Roman Abramovič
Ruski oligarh Roman Abramovič posjeduje više od 300 umjetničkih djela, među kojima su radovi Pikasa, Šagala (Marc Chagall), Fransisa Bejkona (Francis Bacon) i Lusijana Frojda (Lucian Freud). Njegova kolekcija, vrijedna više od milijardu dolara, otkrivena je tokom istraga o njegovim poslovima nakon uvođenja sankcija zbog rata u Ukrajini.
Karlos Slim (Carlos Slim)
Najbogatiji čovjek Meksika, vlasnik kompanije America Movil, posjeduje vrijednu kolekciju koja uključuje rad iz Leonardovog ateljea, kao i djela Monea, Sezana (Cézanne), Dega (Degas) i Van Goga. Slim je otvorio muzej Soumaya u Meksiko Sitiju, s besplatnim ulazom za posjetioce.
Šeik Hamad bin Džasim bin Džaber Al Tani (Sheikh Hamad bin Jassim bin Jaber Al Thani)
Bivši premijer Katara kupio je Pikasovo čuveno djelo „Žene iz Alžira (Verzija O)“ za 180 miliona dolara. Takođe posjeduje Sezanove i Vorholove radove.
Leon Blek (Leon Black)
Suosnivač Apollo Global Managementa, poznat je po svojoj ogromnoj umjetničkoj kolekciji. Godine 2012. kupio je Munkov (Edvard Munch) „Krik“ za 120 miliona dolara. Njegova kolekcija uključuje djela Da Vinčija, Goje (Francisco Goya), Rembranta (Rembrandt), Matisa (Henri Matisse), Miroa (Joan Miro) i Pikasa.
Bojana Krstić, Forbes Srbija