Ko dominira, a ko je ostao u sjenci: Najbolje svjetske kompanije u 2025. po izboru Tajma
U prošloj godini, carine, vještačka inteligencija (AI) i promjenjivi stavovi potrošača natjerali su nekada dominantne kompanije da preispitaju svoje strategije rasta. U ovom preokretu pojavili su se novi giganti.
Tajm (Time) magazin rangirao je 1.000 najuspješnijih kompanija svijeta u ovoj godini. Envidija (Nvidia), koja je ovog ljeta postala prva javna kompanija čija je tržišna vrijednost dostigla četiri biliona dolara, zauzela je prvo mjesto. Ova kompanija je napredovala zahvaljujući sve većoj potražnji za AI tehnologijama i uspješnom odjeljenju za video igre.
Mnoge kompanije koje su visoko rangirane na listi imale su koristi od vještačke inteligencije. Majkrosoft (Microsoft), koji zauzima drugo mjesto na ovoj listi i odmah je iza Envidije po tržišnoj vrijednosti, takođe je zabilježio značajan rast prihoda tokom 2024. godine zahvaljujući AI tehnologiji i računarstvu u oblaku (cloud).
Epl (Apple), koji je bio na vrhu liste najboljih svjetskih kompanija u 2024. godini, ove godine je primjetno odsutan zbog pada prihoda u periodu od 2022. do 2024. godine. Mnogi analitičari s Vol strita (Wall Street) smatraju da je razlog tome što je kompanija zaostala u oblasti AI-ja.
Najki (Nike) je najviše rangirana kompanija u kategoriji odjeće, obuće i sportske opreme, nadmašivši luksuznog giganta LVMH i kraljicu sportske mode Lululemon. Kompanija je prošla kroz nekoliko izazovnih godina zbog konkurencije novih brendova poput On i Hoka, a prošle godine imenovala je novog izvršnog direktora, Elliotta Hilla, koji je najavio velika ulaganja. Tokom ljeta, prodaja je porasla zahvaljujući izgledu za dan meča koje su nosili teniski šampioni Karlos Alkaraz (Carlos Alcaraz) i Jannik Sinner.
Farmaceutska kompanija Novo Nordisk takođe ulaže u inovacije kako bi ostala ispred konkurencije. Oslanjajući se na popularnost revolucionarnih tretmana za dijabetes i mršavljenje – Ozempic i Wegovy, kompanija sada lansira oralnu verziju semaglutida kako bi zadržala prednost nad konkurentima poput Eli Lillyja.
Listom dominiraju američke kompanije; te zauzimaju prvih šest mjesta u top deset najboljih u svijetu. Osim Envidije i Majkrosofta izdvajaju još i JP Morgan Chase, Alphabet, Amazon i Meta, dok je Cigna Corporation zauzela deseto mjesto.
Gdje se nalaze EU kompanije
Na listi u top 10 našle su se tri evropske kompanije iz Njemačke, Španije i Holandije. Njemački Volkswagen Group zauzeo je sedmo mjesto sa 93.32 boda, te je najbolje rangirana evropska kompanija u top deset. Španska BBVA, multinacionalna finansijska institucija, zauzela je osmo mjesto sa 93.13 bodova, a kompanija Airbus iz Holandije deveto sa 93. 07 bodova. Međutim, Volkswagen Group ima najniže ocjenjeno zadovoljstvo zaposlenih sa ukupno pet bodova, u čemu ga prati i holandski Airbus sa sedam bodova. Najveće zadovoljstvo radnika od pomenutih kompanija ima BBVA, koji je ocijenjeno sa 71 bodom.
Kompanije su rangirane na osnovu tri glavna kriterija: zadovoljstvo zaposlenih, rast prihoda i transparentnost u održivosti (ESG). Svaka kompanija mogla je biti ocijenjena sa maksimalno 100 bodova. Kompanije su morale ispuniti određene kriterije kako bi bile uzete u obzir za evaluaciju, uključujući ostvareni prihod od najmanje 100 miliona američkih dolara u 2023. ili 2024. godini, u zavisnosti od toga kada su najnoviji podaci objavljeni tokom istraživačke faze.
Top deset kompanija
- Nvidia Corp (SAD), informacione tehnologije, elektronika, hardver i oprema
- Microsoft (SAD), informacione tehnologije, elektronika, hardver i oprema
- JP Morgan Chase (SAD), bankarstvo i usluge
- Alphabet (SAD), tehnologija i usluge
- Amazon (SAD), tehnologija i usluge
- Meta (SAD), tehnologija i usluge
- Volkswagen Group (Njemačka), automobilska industrija i dobavljači
- BBVA (Španija), bankarstvo i finansijske usluge
- Airbus (Holandija), aerosvemirska industrija i odbrana
- Cigna Corporation (SAD), osiguranje, zdravstvena zaštita i socijalne usluge.