Rodžer Federer je sada milijarder
Godine 2019. Rodžer Federer (Roger Federer) stajao je na središnjem terenu u Bazelu, dok je zlatna konfeta padala s neba, a suze mu tekle niz lice.
Izliv emocija bio je prirodan nakon pobjede u finalu na dva seta na njegovom domaćem teniskom turniru- Swiss Indoors.
Nekada je tu bio skupljač loptica. Činilo se i da odražava sve veću svijest da, s 38 godina, možda više neće imati mnogo takvih trenutaka kao profesionalni teniser.
Federer zbog povreda završio karijeru
Zapravo, taj trofej pokazao se posljednjim koji je Federer ikada podigao. Povrede su mu ozbiljno ograničile karijeru posljednje tri godine na ATP turu.
U septembru 2022. zauvijek je odložio reket. Ipak, iako sada 44-godišnjak, više nikada nije dodao novi trofej u kolekciju koja je uključivala i 20 Grend slem (Grand Slam) naslova u pojedinačnoj konkurenciji i dvije olimpijske medalje, ostao je najplaćeniji teniser sve do kraja karijere. I u penziji. Forbes procjenjuje da je Federer milijarder, s neto vrijednošću od 1,1 milijardu dolara, zahvaljujući djelimično značajnom manjinskom udjelu u švajcarskom brendu sportske obuće i odjeće „On“.
Federer, čiji je otac iz ugledne švajcarske porodice, a majka odrasla u Južnoj Africi, oboje zaposleni u farmaceutskoj industriji, počeo je da igra tenis sa tri godine. Postao je najbolje rangirani juniorski igrač svijeta.
Nakon što je 1998. postao profesionalac, probio se 2003. osvajanjem Vimbldona u pojedinačnoj konkurenciji. Tokom 24-godišnje karijere na ATP Turu Federer je proveo 310 nedjelja kao najbolje rangirani teniser svijeta.
Osvojio je 103 turnira, zaradivši gotovo 131 milion dolara od nagradnih fondova. To je i dalje treći najbolji učinak u istoriji tenisa, iza njegovih rivala Novaka Đokovića (189 miliona) i Rafaela Nadala (135 miliona).
Federer i sponzorski portfelj bez premca
Izvan terena Federer je bio još uspješniji. Prikupio je oko milijardu dolara (prije poreza i agencijskih provizija) od sponzorstava, nastupa i drugih poslovnih poduhvata tokom karijere. Više nego dvostruko od onoga što su zaradili Đoković ili Nadal, prema procjenama Forbesa.
Sa sponzorskim portfolijom bez premca, u kojem su bile i marke koje su ga pratile više od deset godina, Federer je 16 uzastopnih godina bio najplaćeniji teniser u svijetu.
Prije pet godina predvodio je sve sportiste s procijenjenih 106,3 miliona dolara ukupnih prihoda prije oporezivanja.
Federer je jedan od samo sedam sportista koji su tokom karijere premašili milijardu dolara ukupnih prihoda prije oporezivanja.
Rame uz rame sa košarkašem Los Anđeles Lejkersa (Los Angeles Lakers) Lebronom Džejmsom (LeBron James), golferima Tajger Vudsom (Tiger Woods) i Filom Mikelsonom (Phil Mickelson), fudbalerima Kristijanom Ronaldom (Cristiano Ronaldo) i Lionel Mesijem (Lionel Messi), bokserom Flojdom Mejvederom (Floyd Mayweather).
Dio ekskluzivnog društva
Sada, kao milijarder, Federer je dio jednako ekskluzivnog društva, postavši tek sedmi vrhunski sportista koji se pridružio “klubu devet nula”.
Prvi je bio još jedan teniser Jon Tiriak (Ion Tiriac), pobjednik u muškim parovima na French Openu 1970. i bivši hokejaš koji je za rodnu Rumuniju nastupio na Zimskim olimpijskim igrama 1964.
Țiriak je nakon pada komunizma počeo da ulaže i 2007. se našao na listi milijardera, s procijenjenim bogatstvom od 2,3 milijarde dolara, uloženim u nekretnine, auto-kuće i finansijske usluge.
Njega je 2014. slijedio Majkl Džordan (Michael Jordan), član Kuće slavnih košarke, danas “težak” oko 3,8 milijardi dolara, a kasnije i legenda Lejkersa Medžik Džonson (Magic Johnson) sa bogatstvom od 1,5 milijardi dolara. Zatim bivši igrač Milvokija (Milwaukee Bucks) Džunior Bridžmen (Junior Bridgeman), koji je do smrti imao imovinu vrijednu 1,4 milijarde dolara.
Lebron Džejms (oko 1,2 milijardi dolara) i Tajger Vuds (1,3 mlrd dolara) jedini su sportisti koji su ušli u „klub devet nula“ dok su još bili aktivni u svojim sportovima.
Sinonim za luksuz
Federerov poslovni uspjeh počinje s njegovom marketinškom privlačnošću.
Pažljivo izgrađen portfolio sponzora, u kojem su se godinama nalazili Lindt, Mercedes-Benz, Rolex i Moët & Chandon, učinio ga je sinonimom za luksuz. Savršeno usklađenim s njegovim elegantnim stilom igre i besprekornim ugledom.
“Kombinacija njegovog karaktera i dopadljivosti je ključna stvar”, kaže Lisa Delpi Najroti (Lisa Delpy Neirotti), direktorka programa sportskog menadžmenta na Univerzitetu Džordž Vašington.
“Možete biti sjajan sportista na terenu, ali to ne znači da će vas svi voljeti. On je pomalo gospodstven, zgodan, vrlo pristojan i sofisticiran, a njegove marke to i odražavaju”, kaže
Federer je tu privlačnost dodatno iskoristio 2018. godine, kada je napustio Najki (Nike). On mu je tokom dvije decenije isplatio oko 150 miliona dolara. Potpisao je ugovor s japanskim brendom Uniqlo vrijedan oko 300 miliona dolara na deset godina.
A budući da Uniqlo ne proizvodi teniske patike – čime je ostala otvorena sponzorska kategorija koju bi Najki blokirao ekskluzivitetom brenda, Federer je mogao posegnuti za još unosnijom prilikom sa švajcarskom markom „On“ sa sjedištem u Cirihu.
Federer je za „On“ prvi put saznao kada je njegova supruga počela da nosi njihove patike, a ubrzo je kontaktirao osnivače.
Godine 2019. uložio je kapital u tada još rastuću kompaniju, koja je u to vrijeme bila usmjerena prvenstveno na patike za trčanje.
Brojna uspješna ulaganja
Nije se zadovoljio time da bude samo pasivni investitor, već je pristao da pomogne brendu u razvoju patika za igru na terenu i linije lifestyle odjeće.
Rizik se isplatio za samo dvije godine. „On“ je 2021. izašao na berzu u Njujorku, a Federer je imao udio procijenjen na oko tri posto. Kompanija danas ima tržišnu kapitalizaciju od gotovo 15 milijardi dolara. Dionice su porasle 86 posto u odnosu na IPO cijenu. Time je Federerov udio postao vrijedan više od 375 miliona dolara.
“Rodžer je bio akcelerator”, rekao je tadašnji suizvršni direktor „On“, Mark Maurer ( Marc Maurer), za Forbes 2023.
“Mi smo u osnovi željeli da otvorimo vrata i bilo nam je jasno da je tenis sljedeći sport. Imali smo veliku sreću što je krenuo u tu misiju zajedno s nama.”
Impresivni povrati investicija
Federer je ostvario impresivne povrate i kroz neke druge investicije.
Godine 2013. suosnovao je menadžersku kompaniju Team8 zajedno sa svojim dugogodišnjim agentom Tonijem Godsikom (Tony Godsick). Četiri godine kasnije kreirali su Laver Cup. To je godišnji turnir u kojem se šest evropskih igrača suprotstavlja šestorici tenisera iz ostatka svijeta.
Turnir, koji je sada i službeni dio ATP Tura, stalno privlači najveća imena i redovno ostvaruje dobit. Osim 2023. kada su ulagali u infrastrukturu – navodi Sports Business Journal.
Ovogodišnji Laver Cup, zakazan za septembar u San Francisku, očekuje se da će premašiti 20 miliona dolara prihoda od sponzorstava, prodaje ulaznica i hospitality paketa.
I dalje nevjerovatno popularan
Federer bi uskoro mogao imati još jedan uspješan projekat.
Godine 2021. učestvovao je u Series D investicionom krugu od 235 miliona dolara za kompaniju NotCo. Ona razvija hranu biljnog porekla. Počele su da ulažu i druge zvijezde, poput vozača Formule 1 Luisa Hamiltona (Lewis Hamilton) i bubnjara grupe Roots, Kvestlava (Questlove). Startap je tada procijenjen na 1,5 milijardi dolara.
Godinu dana kasnije NotCo je prikupio još 70 miliona dolara, lansiravši B2B odjeljenje za licenciranje svojih alata vještačke inteligencije drugim proizvođačima hrane.
Federer može priuštiti strpljenje s takvim ulaganjima. I dalje sarađuje s više od desetak partnera iz svojih igračkih dana, uključujući operatera privatnih aviona NetJets, brend naočara Oliver Peoples. Takođe i banku UBS (koja je 2023. preuzela njegovog dugogodišnjeg sponzora Credit Suisse).
Među njegovim najvećim adutima za oglašivače ostaje i nevjerovatna popularnost – Federer ima 43,5 miliona pratioca na Fejsbuku, Instagramu i mreži X. To ga stavlja na mjesto odmah iza Rafaela Nadala s 51,6 miliona prema podacima agencije Two Circles.
Istovremeno, Federer je u posljednje tri godine imao prosječnu stopu angažmana od 2,3 posto na društvenim mrežama – gotovo dvostruko više od Đokovića (1,2%) i više od četiri puta od Nadala (0,5%).
“Mislim da je njegova vrijednost kao promotera dugotrajna”, kaže profesorka Lisa Delpi Najroti sa Univerziteta Džordž Vašington. “Vjerujem da će to moći da održi i u budućnosti”, dodala je.
Justin Birnbaum, Forbes
Tennis Legend Roger Federer Is Now A Billionaire