Počinje primjena Entry/Exit sistema – U EU sa otiscima četiri prsta i fotografijom lica

Od 12. oktobra 2025. godine počinje primjena Entry/Exit sistema (EES) – novog elektronskog sistema EU za registraciju ulazaka i izlazaka stranih državljana koji dolaze iz zemalja koje nijesu članice EU, uključujući i Crnu Goru, saopštili su iz Ministarstva vanjskih poslova.

Naglašavaju da građani Crne Gore zadržavaju pravo bezviznog putovanja u šengenski prostor (u ovom trenutku obuhvata države članice EU izuzev Irske i Kipra, kao i Island, Norvešku, Švajcarsku i Lihtenštajn), pod istim uslovima kao i do sada, uz dodatak biometrijske registracije (fotografija lica i otisci četiri prsta), koja će se sprovoditi na graničnim prelazima.

„Digitalizacija sistema zamijeniće trenutno važeću praksu pečatiranja pasoša i omogućiti bržu i sigurniju graničnu kontrolu“, naveli su iz Ministarstva.

Podaci će se, kako kažu, sa osnovnim podacima iz pasoša i informacijama o datumu i mjestu prelaska granice, automatski čuvati tri, odnosno pet godina u slučaju da osoba prekorači dozvoljeni boravak, a cilj je efikasnije praćenje kretanja i sprečavanje eventualnih zloupotreba kratkoročnih boravaka u šengenskom prostoru.

„Primjena sistema će se odvijati fazno, pa će tako tokom prva dva mjeseca primjene države članice moći koristiti sistem bez biometrijskih funkcija (sistemsko pečatiranje prilikom ulaska i izlaska), dok će nakon šest mjeseci sve članice Šengena imati obavezu da koriste EES na svim graničnim prelazima. Od tog trenutka, biometrijski podaci će se uzimati prilikom svakog prelaska spoljnih granica šengenskog prostora“, kazali su iz Ministarstva.

Sistem EES ne odnosi se na državljane trećih zemalja, imaoce boravišne dozvole ili dugoročne vize države članice Šengena, kao i na državljane trećih zemalja koji su članovi porodice državljanina EU i koji posjeduju boravišnu dozvolu po tom osnovu, bez obzira da li prate ili se pridružuju tom državljaninu, te na osobe koje su oslobođene granične kontrole ili su im odobrene određene povlastice.

Uvođenje EES sistema predstavlja i tehnički preduslov za naredni korak – uvođenje ETIAS sistema (Evropski sistem za odobravanje putovanja), koji će, prema planu Evropske komisije, početi s primjenom krajem 2026. godine, nakon što EES bude potpuno funkcionalan, naveli su iz Ministarstva vanjskih poslova.

Kad na snagu stupi ETIAS, putnici će plaćati nadoknadu u eurima za ulazak u Šengensku zonu. Prvobitno je bilo planirano da košta sedam eura, a prema novoj odluci Evropske komisije biće 20 eura.

Vlasnici pasoša zemalja koje nisu članice EU moraju da apliciraju preko interneta za ovu dozvolu. ETIAS bi važio tri godine, i u tom periodu biće omogućen neograničen broj poseta ovim zemljama.