Pet pristupačnih zemalja za penzionisanje u Evropi

Da li ste primijetili koliko informacija se pojavljuje u medijima o američkim penzionerima koji planiraju ili žele da se penzionišu u inostranstvu?

Ako ste među onima koji sanjaju o penzionisanju u inostranstvu, u dobrom ste društvu. Prema magazinu Fortune, „bumeri masovno napuštaju Ameriku da bi se penzionisali u inostranstvu jer su SAD jednostavno preskupe“.

Ili, kako CNN kaže: „Kako raste kriza penzionisanja u Americi, tako raste i san o penzionisanju u inostranstvu, gdje su gradovi pristupačni za šetnju, socijalne usluge brojne, a troškovi života prihvatljivi“.

Broj Amerikanaca koji planiraju da se nastane u inostranstvu se utrostručio u posljednjih 30 godina, prema anketi sa Monmaut univerziteta iz ove godine. Takođe, broj Amerikanaca koji žive van SAD i primaju mjesečne penzije u stranim zemljama porastao je sa 307.000 u 2008. na više od 700.000, prema podacima Administracije za socijalno osiguranje.

Zašto Evropa?

Mogućnosti su beskonačne kada je cio svijet na raspolaganju. Ipak, Evropa ostaje na vrhu liste za mnoge koji sanjaju o preseljenju u inostranstvo.

Zašto Evropa? Razlozi za penzionere mogu biti brojni: želja da iskuse kulturu svojih predaka; uživanje tokom odmora na Starom kontinentu i maštanje o dužem boravku tamo; klima; generalno viši kvalitet života; političke, ideološke ili ekonomske motivacije za želju za radikalnom promjenom.

Evropa može ponuditi nešto za svakoga. Kako je objašnjeno u nedavnom izvještaju Svjetske populacione revizije (WPR) o najjeftinijim evropskim zemljama 2024, „Evropa kao cjelina ima 50 zemalja, od kojih je 27 dio EU”.

Evropa se često povezuje sa visokim troškovima života za putnike, iseljenike i stalne stanovnike. Naročito u Zapadnoj Evropi i nordijskim zemljama. Međutim, dok su neke evropske zemlje relativno skupe, mnoge druge su prilično pristupačne, posebno u poređenju sa SAD.

Prema Birou za statistiku rada, prosječni Amerikanac stariji od 65 godina troši 4.818 dolara mjesečno u domovini.

Uz osnovne faktore koje treba imati na umu prilikom traženja povoljne destinacije za penzionisanje, CNBC primjećuje da bi, ukoliko biste išli u suprotnom smjeru, vjerovatno odmah eliminisali Njujork i Los Anđeles sa liste. Isto važi i za Evropu.

Savjeti uključuju poznavanje pravila o boravku, vlasništvu ili iznajmljivanju nekretnina u zemlji koju izaberete. Većina zahtijeva dokaz o minimalnom nivou prihoda i privatnom zdravstvenom osiguranju. Takođe, „živjeti od fiksnog prihoda tokom penzionisanja zahtijeva mnogo planiranja. Raditi to u inostranstvu dodaje još jedan nivo složenosti“. Zbog toga je pametno konsultovati profesionalce.

Pored troškova života, faktori kao što su zdravstvena zaštita, zabava, bezbjednost, kulturni život i lakoća učenja lokalnog jezika takođe se moraju uzeti u obzir prilikom izbora evropske zemlje koja nudi mogućnost udobnog života sa mjesečnim budžetom od 1.000 do 1.500 eura.

Rumunija

Rumunija je jedna od zemalja koja se gotovo jednoglasno pojavljuje na listama povoljnijih evropskih država. Prelijepi pejzaži, slikoviti i živopisni gradovi dolaze uz veoma pristupačan stil života.

Glavni grad zemlje, Bukurešt, zauzeo je 142. mjesto na listi Troškova života za 2023. godinu, koju je sastavila finansijska kompanija Mercer. Lista je uključivala 226 gradova širom svijeta, rangiranih od najskupljih do najjeftinijih za život. Mercer je procjenjivao troškove više od 200 stavki na svakoj lokaciji – od inflacije, promjene kursa, ekonomske i geopolitičke nestabilnosti, troškova stanovanja, hrane i prevoza, do odjeće, kućnih potrepština i zabave.

U Bukureštu, jednosoban stan košta oko 400 eura mesečno, dok komunalije dodaju još 100 eura.

Prema proračunima Daily Express-a, za Britance koji žele da se presele, „mjesečni budžet za hranu iznosi oko 300 eura. Iseljenici sebi mogu priuštiti povremeni izlazak na večeru zahvaljujući relativno niskim cijenama restorana“.

Ručak u restoranima može se naći po cijeni od četiri dolara, a hoteli, hosteli i apartmani počinju od sedam dolara po osobi. U sjevernim djelovima zemlje, mjesečni budžet za pojedinca počinje od oko 600 eura.

Nakon delimičnog ulaska u Šengen zonu, Rumunija nudi nacionalnu vizu za dugotrajan boravak. Ona omogućava ulazak i boravak državljanima trećih zemalja do 90 dana.

Državljani SAD mogu posjetiti Rumuniju bez vize na period do 90 dana tokom šest mjeseci. „Stranci moraju prijaviti svoje prisustvo najbližoj policijskoj stanici ili Kancelariji za imigraciju u roku od tri dana od dolaska u Rumuniju”, objašnjava Američka ambasada u Rumuniji.

„Za svaki boravak duži od 90 dana, potrebno je podnijeti zahtjev za privremenu dozvolu boravka kod Rumunskog inspektorata za imigraciju“.

Iako je dio EU, Rumunija ne koristi euro, što se smatra jednim od razloga zbog kojih troškovi života u zemlji ostaju niski. „Korupcija na raznim nivoima vlasti i dalje je visoka“, upozorava WPR.

Portugalija

Nije tajna da penzionisanje u Portugaliji nudi nizak trošak života. Tu su pristupačne nekretnine, dobar zdravstveni sistem, topla klima i gostoljubivi lokalci.

Nije iznenađujuće što je Portugalija veoma popularna među penzionerima, a trenutno je relativno pristupačna – iako neki stručnjaci predviđaju porast cijena. To se već dešava u velikim gradovima kao što su Lisabon i Porto.

Ipak, dok je skuplja od mnogih istočnoevropskih zemalja, Portugalija se i dalje smatra najjeftinijom opcijom u zapadnoj Evropi.

„Sa mjesečnim budžetom od oko 1.200 eura, Portugalija nudi toplu klimu, pristup okeanu i visok nivo bezbjednosti“, primećuje WPR. „Cijene u Portugalaliji su otprilike polovina ili čak trećina cijena u drugim zapadnoevropskim zemljama, sve dok ne planirate da se nastanite u Lisabonu“.

Zdravstveni sistem Portugalije je dostupan svim građanima i legalnim stanovnicima. Uglavnom je besplatan, iako postoje manji troškovi povezani sa hitnim slučajevima i korišćenjem ambulantnih vozila.

Portugalija je takođe jedna od zemalja u koju je najlakše imigrirati.

Češka

Iako su troškovi viši u prelijepoj prijestonici Pragu, ostatak zemlje nudi zapanjujuće pejzaže, slikovitu prirodu i veoma pristupačne nekretnine.

Prema podacima Svjetske populacione revizije, mjesečni budžet za osobu koja živi u Češkoj iznosi oko 950 eura.

Smještena u centralnoj Evropi, Češka omogućava lak pristup drugim evropskim zemljama, uključujući Austriju i Njemačku.

Standard života u Češkoj je otprilike isti kao u Njemačkoj, ali su troškovi upola manji. Obrok može koštati između tri i pet dolara. Zemlja se takođe visoko kotira na listi najsrećnijih zemalja svijeta prema WPR-u.

Bugarska

Bugarska se smatra skrivenim draguljem Evrope za putnike i iseljenike na gotovo svim listama pristupačnih zemalja u Evropi.

Bugarska, koja se pridružila EU zajedno sa Rumunijom 2007. godine, nudi gradove bogate istorijom. Tu su i prelijepi pejzaži, nevjerovatne plaže duž Crnog mora i planine za zimsko skijanje.

Obje zemlje su nedavno postale članice Šengenskog prostora: od marta prošle godine. To znači da će „Šengenska pravila važiti u obje države uključujući izdavanje viza i ukidanje kontrola na unutrašnjim vazdušnim i morskim granicama”, navela je Evropska komisija.

Mjesečni budžet za život u Bugarskoj može biti već od 600 dolara.

Sofija, prelijepa i živopisna prijestonica, zauzela je 168. mjesto na prošlogodišnjoj Mercerovoj listi troškova života. Tamo se jednosobni stanovi mogu naći za oko 400 eura, dok osnovni računi iznose oko 100 eura.

Prevoz i ishrana su prilično pristupačni, sa voznim kartama za međugradski prevoz koje počinju od pet dolara. Mjesečne karte za metro i autobus idu od 35 eura. Kada je riječ o hrani, večera sa pićem košta manje od 10 dolara, dok prosječni mjesečni troškovi za hranu iznose oko 230 eura.

Slično kao u Portugaliji, zdravstvena zaštita je uglavnom besplatna, uz male naknade za određene medicinske usluge.

„Relativno je lako legalno se nastaniti u zemlji, čak i ako osoba nije državljanin EU“, napominje WPR.

„Bugarska je najsiromašnija članica EU i još radi na razvijanju infrastrukture, poboljšanju ukupnog životnog standarda i suzbijanju korupcije. Međutim, i dalje se smatra jednom od najpreporučivanijih destinacija u Evropi”.

Španija

Španija – ili preciznije, određene regije, gradovi i mjesta – bili su u centru pažnje ovog ljeta jer su, opterećeni masovnim turizmom, postali epicentar velikih protesta stanovnika koji traže strogu kontrolu turizma.

Međutim, ovaj problem ne utiče na veći dio ostatka zemlje, a brojna istraživanja i dalje preporučuju Španiju kao jednu od najpovoljnijih destinacija za penzionisanje u Evropi.

„Toplo vrijeme, visoki i opušteni stil života, odlična kuhinja, veoma dobra zdravstvena zaštita, konkurentan obrazovni sistem i prijatna kultura“, prednosti su koje su istaknute u vodiču Get Golden Visa.

U Španiji živi oko šest miliona stranaca. Tu se se može udobno penzionisati sa oko 2.000-2.200 dolara mjesečno, što je oko 25.000-27.000 dolara godišnje. „Ako odlučite da živite malo dalje od velikih gradova, možete se penzionisati sa približno 1.700-1.900 dolara mjesečno, što je oko 20.000-22.000 dolara godišnje“, piše na sajtu.

Agencija za preseljenje Moving to Spain objavila je top 10 najpovoljnijih lokacija u Španiji za penzionisanje, uzimajući u obzir cijene rentiranja, prosječnu godišnju temperaturu, populaciju iseljenika i penzionera, zdravstvene usluge, stope kriminala i poreze na bogatstvo.

Lista uključuje: Kadiz, Kordobu, Oviedo, Hihon, Salamanku, Ljoret de Mar, Burgos, Almunekar.

Cecilia Rodriguez, saradnica Forbesa

5 Affordable Places To Retire In Europe, According To New Reports