Regionalna havarija zbog ispada dva dalekovoda

Regionalna havarija u elektroenergetskom sistemu, koja je 21. juna dovela do nestanka struje u skoro cijeloj Crnoj Gori, djelovima Hrvatske, Bosne i Hercegovine i Albanije, nastala je nakon ispada dva dalekovoda u razmaku od 13 minuta, objavila je Evropska mreža operatora prenosnog sistema električne energije (ENTSO-E).

„Istrage koje su do sada sprovedene su dovele do sljedećeg niza događaja: U 12 sati i devet minuta 400 kV dalekovod Ribarevine – Podgorica 2 u Crnoj Gori je isključen zbog kratkog spoja. Nakon ovog kvara, opterećenje nekoliko drugih linija je povećano bez stvaranja preopterećenja mreže i bez problema sa naponom ili frekvencijom. U 12:22h, 400 kV dalekovod Zemblak – Kardia između Albanije i Grčke je isključen zbog kratkog spoja. Oba događaja isključenja su rezultirala incidentom sa nekoliko povreda sistema u smislu opterećenja linija i napona. Nakon ovog drugog isključenja, napon u jugoistočnom dijelu kontinentalnog evropskog elektroenergetskog sistema je počeo brzo da pada“, saopštio je ENSTO-E.

U 12:24h, kako su dodali, zbog nastavka pada napona u regionu, nekoliko dalekovoda se isključilo jedan za drugim, zbog zaštite od previskog napona i prejakih struja, što je izazvalo odvajanje sistema.

„Kaskadno isključenje dalekovoda brzo je dovelo do pada napona i prekida napajanja električnom energijom u pogođenom području. Naponi su nastavili da padaju do nule, dok su sa druge strane linije razdvajanja vraćene u normalu“, objavio je ENTSO-E nakon sastanka zajedničkog Ekspertskog panela.

Neposredno prije incidenta pogođeno područje je, ukazuje ENTSO-E, uvozilo oko 2000 MW iz susjednih zemalja i izvozilo 417 MW u Italiju preko HVDC podmorskog kabla između Crne Gore i Italije (Monita).

Ministar energetike i rudarstva, Saša Mujović rekao je nakon havarije, da je havarija posljedica rasta dnevnog opterećenja i visokih temperatura.

“Kad imate ta dva uzroka međusobno povezana, onda imate situaciju da električnu energiju ne možete na pravi način prenositi prenosnim vodovima, odnosno vodovi su preopterećeni i došlo je do ispada. Ispad jednog voda znači preopterećenje dugog i tako u krug”, naveo je Mujović.

U ponedjeljak su ENTSO-E, ACER, regulatori i operatori prenosnog sistema (TSO) u regionu održali prvi sastanak zajedničkog Ekspertskog panela. Ekspertski panel će, kako je najavljeno, detaljno istražiti osnovne uzroke ovog incidenta i dati preporuke u finalnom izvještaju, koji će takođe biti objavljen. Ovim ažuriranjem ENTSO-E izvještava o nizu događaja tokom incidenta, koji je zahvaljujući koordinisanim naporima pogođenih TSO-a okončan u roku od nekoliko sati uz obnovu napajanja električnom energijom.

Iz ENTSO-E napominju da su sve informacije objavljene do sada, uključujući i ovu komunikaciju, podložne rezultatima detaljne istrage o incidentu.

Evropska mrežu operatora prenosnih sistema električne energije čine 43 operatora prenosnog sistema (Transmission System Operator – TSO) iz 36 zemlje Evrope.