Od Madrida do Kazablanke brzim vozom – da li će se Afrika i Evropa povezati ispod mora

Prošlo je 30 godina otkako su dva radnika, jedan Francuz, jedan Englez, prokopali zid pod morem i prvi put se susreli u onome što će postati tunel pod Lamanšom, povezujući kontinentalnu Evropu sa Ujedinjenim Kraljevstvom.

Iako ideja da se isto uradi između Afrike i Evrope nije nova, postoji novi nagovještaj da bi to moglo zaista da se desi i to povezujući ova dva kontinenta brzom željeznicom – do 2030. godine.

To je spektakularna ponuda i za turiste i za poslovne ljude. Britanski Indipendent (Independent) zvještava da bi plan mogao da poveže brzu željezničku mrežu Španije sa marokanskom željezničkom rutom Al Borak, koja je otvorena 2018. i omogućava brzinu od 320 kilometara na sat. To je putovanje koje bi moglo da odvede turiste iz španske prijestonice Madrida na jug do Alhesirasa. Ključno je da bi prolazila ispod Gibraltarskog moreuza, vodenog dijela dužine 27 kilometara, prije nego što prođe kroz Tanger, Rabat i konačno stigne do Kazablanke.

Ideja je prvi put rođena 1970-ih, ozbiljno je razmatrana 1980-ih, ali se onda zvanično raspala kada je udarila finansijska kriza. Ponovo je pokrenuta studijom izvodljivosti od 2,5 miliona dolara koju je uradila španska vlada 2023. godine, plaćenom dijelom sredstvima evropskih fondova koji su istraživali ekonomski oporavak EU, nakon pandemije.

Vjeruje se da bi linija mogla da košta oko 6,5 milijardi dolara, ali stvarni problemi u vezi sa takvim inženjerskim poduhvatom mogu da zakomplikuju stvari i to ne samo finansijski. U najdubljoj tački Gibraltarski moreuz dostiže 2.950 stopa (900 m) i primjećuje se redovna seizmička aktivnost na Azorsko-Gibraltarskom geološkom rasjedu.

Ako je moguće, ipak ima smisla za razvoj turizma. Maroko je ubjedljivo jedna od najomiljenijih destinacija Evropljana u Africi. Zabavna je zbog blizine evropskim obalama, a turizam donosi 9% BDP-a Maroka. Podaci kompanije Statista za 2024. pokazuju da je Maroko na drugom mjestu kao najposjećenija afrička zemlja za međunarodne dolaske u 2022 (iza Egipta, a ispred Tunisa i Južne Afrike) sa 10,9 miliona dolazaka.

Takođe, trenutno je odlična destinacija za svakoga ko traži uzbuđenja — Lonli Planet je Maroko uvrstio na svoju listu „Najbolje u putovanjima“ za 2024. jer je našao svoje mesto na globalnom putu surfera, kao i zbog spektakularnih atrakcija za posjetioce. To su Džebel Toubkal, najviša planina u Sjevernoj Africi, smještena u marokanskom Visokom Atlasu i putovanje na kamilama preko dina Erg Čebi u pustinji Merzuga.

Tajms navodi Maroko kao jednu od najjeftinijih destinacija za odmor u 2024. i Marakeš kao najjeftiniju all-inclusive destinaciju van Evrope u 2023. Telegraf ocjenjuje njegovu odličnu mrežu vozova, zagovarajući korišćenje Agadira na obali kao baze za istraživanje okoline za samo 22 dolara po danu.

Prema jednom izvještaju, čak 12,8 miliona putnika moglo bi da koristi ovu interkontinentalnu željezničku rutu svake godine, a trgovina teretom između Afrike i Evrope mogla bi da se poveća za 13 miliona tona.

Kritičari tunela pod Lamanšom tvrde da 30 godina kasnije on nije pomogao da se EU i Ujedinjeno Kraljevstvo zbliže, pozivajući se na Bregzit, ali je nesumnjivo doveo milione turista. Ispod vode Lamanša danas prolazi 25% vrijednosti robe koja putuje između Francuske i Engleske. Od samog početka, Channel je bio trasa za 500 miliona ljudi i više od 102 miliona vozila.

Ova afričko-evropska podvodna željeznička ruta omogućila bi sportskim entuzijastima da odu na Svjetsko prvenstvo u fudbalu 2030. koristeći voz između sve tri zemlje domaćina, Portugalije, Španije i Maroka, brže i na ekološki prihvatljiviji način.

Alex Ledsom, saradnica Forbesa

You Could Be Traveling Underwater Between Africa And Europe By 2030